System Polityczny RP- Parlament RP

Podział parlamentu RP

-Sejm- 460 posłów

-Senat- 100 senatorów

Cechy wyborów do Sejmu

-powszechne

-bezpośrednie

-równe -tajne -proporcjonalne

Cechy wyborów do Senatu

-powszechne

-bezpośrednie

-tajne

Ile lat trwa kadencja Sejmu i Senatu?

4 lata

Czynne prawo wyborcze

-Mają obywatele, którzy najpóźniej w dniu wyborów ukończyli 18 lat

-Głosują oni w wyborach do sejmu i senatu

Bierne prawo wyborcze

-Mają obywatele, którzy ukończyli 21 lat -wybory do Sejmu

-Mają obywatele, którzy ukończyli 30 lat- wybory do Senatu

Zasady prawa wyborczego w Polsce

-powszechności- czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje szerokiemu gronu obywateli, jedyne ograniczenia to wiek głosującego lub sytuacje wyjątkowe

-bezpośredniości- głosujemy osobiście i na konkretną osobę

-równości- znaczenie głosów jest jednakowe -tajności- możliwość zachowania tajemnicy wyboru

Co to jest mandat poselski (senatorski)?

Upoważnienie do sprawowania funkcji przedstawiciela na narodu w sejmie i senacie.

Co to jest immunitet parlamentarny?

Ograniczenie lub wyłączenie z odpowiedzialności prawnej deputowanych

Co to jest dieta poselska?

Zwrot kosztów związanych z pełnieniem funkcji lub prawo bezpłatnego podróżowania środkami transportu publicznego.

Skład Organu Sejmu

-Marszałek Sejmu

-Konwent Seniorów

-Prezydium Sejmu -komisje sejmowe

Czym zajmuje się Marszałek?

-kieruje pracami izb i je reprezentuje

-stoi na straży ich praw i godności

-zwołuje posiedzenia -przewodniczy obradom

Czym zajmują się Konwenty Seniorów?

-opiniuje projekty planów ich prac

-opiniuje programy poszczególnych posiedzeń

-opiniuje terminy obrad -opiniuje sprawy przekazane przez marszałka lub prezydium

Co to są komisje?

Zespoły parlamentarzystów utworzone w celu rozpatrywania spraw przekazanych im przez izby.

Rodzaje komisji

-stałe- istniejące przez całą kadencję izby, ich funkcjonowanie przewiduje regulamin danej izby

-nadzwyczajne- powoływane doraźnie oaz odwoływane przez sejm lub senat; po wykonaniu wyznaczonego jej zadania komisja zostaje rozwiązana

Większość bezwzględna (absolutna)

Za dany rozwiązaniem musi opowiedzieć się ponad połowa głosujących.

Większość kwalifikowana

Za danym rozwiązaniem musi opowiedzieć się określona -ułamkowo lub procentowo - liczba głosujących (więcej niż połowa)

Ilu posłów co najmniej musi być w klubie poselskim?

15 posłów

Kto może zarządzić skrócenie kadencji parlamentu?

-Sejm- większością 2/3 głosów (307 głosów)

-Prezydent

Zarządzenie skrócenia kadencji przez Prezydenta.

-obowiązkowe- jeżeli sejm jest niezdolny udzielić votum zaufania powołanej przez głowę państwa Radzie Ministrów

-nieobowiązkowe- jeśli posłowie nie zdołają uchwalić ustawy budżetowej w ciągu 4 miesięcy od dnia otrzymania jej projektu.

Co to jest inicjatywa ustawodawcza?

Wnoszenie projektów ustaw do sejmu, przysługuje grupie 15 posłów, komisjom sejmowym, senatowi, prezydentowi, Radzie Ministrów i grupie co najmniej 100 tys. obywateli.

1 czytanie

-odbywa się na posiedzeniu plenarnym Sejmu

-projekt ustawy zostaje skierowany do komisji sejmowych

-projekt ustawy budżetowej trafia do Komisji Finansów Publicznych, która analizuje całość projektu oraz koordynuje dalsze prace na nim

2 czytanie

-przedstawienie Sejmowi sprawozdania komisji

-przeprowadzenie debaty

-zgłaszanie poprawek i wniosków

3 czytanie

-przedstawienie przez posła sprawozdawcę poprawek lub wniosków przedstawionych podczas 2 czytania

-głosowanie (większością zwykłą głosów)

-przesłanie uchwalonej ustawy Marszałkowi Senatu i Prezydentowi

Funkcja kreacyjna Senatu

-wyznaczanie członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji

-3 członków Rady Polityki Pieniężnej

-2 członków Krajowej Rady Sądownictwa -2 członków Rady Instytutu Pamięci Narodowej -2 senatorów do składu Krajowej Rady Prokuratury

Funkcja kontrolna parlamentu

-uchwalanie wotum zaufania/konstruktywnego wotum nieufności dla rządów

-udzielanie rządowi absolutorium z wykonania budżetu państwa

-rozpatrywanie sprawozdań (Najwyższej Izby Kontroli, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych

Zgromadzenie Narodowe

Wspólne funkcjonowanie Sejmu i Senatu w określonych wypadkach zapisanych w konstytucji.