|
Podział parlamentu RP |
|
-Sejm- 460 posłów -Senat- 100 senatorów |
|
Cechy wyborów do Sejmu |
|
-powszechne -bezpośrednie -równe -tajne -proporcjonalne |
|
Cechy wyborów do Senatu |
|
-powszechne -bezpośrednie -tajne |
|
Funkcje parlamentu |
|
-ustawodawcza- uchwalanie ustaw -ustrojodawcza- stanowienie norm konstytucyjnych -kontrolna- sprawowanie kontroli nad rządem -kreacyjna- dokonywanie rozstrzygnięć personalnych poprzez wybór naczelnych organów państwa -europejska- współuczestniczenie w kształtowaniu polskiego stanowiska w pracach organów UE |
|
Ile lat trwa kadencja Sejmu i Senatu? |
|
4 lata |
|
Czynne prawo wyborcze |
|
-Mają obywatele, którzy najpóźniej w dniu wyborów ukończyli 18 lat -Głosują oni w wyborach do sejmu i senatu |
|
Bierne prawo wyborcze |
|
-Mają obywatele, którzy ukończyli 21 lat -wybory do Sejmu -Mają obywatele, którzy ukończyli 30 lat- wybory do Senatu |
|
Kto przeprowadza wybory? |
|
-Państwowa Komisja Wyborcza -komisje okręgowe -komisje obwodowe |
|
Zasady prawa wyborczego w Polsce |
|
-powszechności- czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje szerokiemu gronu obywateli, jedyne ograniczenia to wiek głosującego lub sytuacje wyjątkowe -bezpośredniości- głosujemy osobiście i na konkretną osobę -równości- znaczenie głosów jest jednakowe -tajności- możliwość zachowania tajemnicy wyboru |
|
Co to jest mandat poselski (senatorski)? |
|
Upoważnienie do sprawowania funkcji przedstawiciela na narodu w sejmie i senacie. |
|
Co to jest immunitet parlamentarny? |
|
Ograniczenie lub wyłączenie z odpowiedzialności prawnej deputowanych |
|
Co to jest uchylenie immunitetu? |
|
Możliwość zatrzymania lub aresztowania parlamentarzysty za zgodą odpowiedniej izby. |
|
Co to jest dieta poselska? |
|
Zwrot kosztów związanych z pełnieniem funkcji lub prawo bezpłatnego podróżowania środkami transportu publicznego. |
|
Skład Organu Sejmu |
|
-Marszałek Sejmu -Konwent Seniorów -Prezydium Sejmu -komisje sejmowe |
|
Czym zajmuje się Marszałek? |
|
-kieruje pracami izb i je reprezentuje -stoi na straży ich praw i godności -zwołuje posiedzenia -przewodniczy obradom |
|
Czym zajmuje się Prezydium Sejmu? |
|
-ustala plan pracy izby -dokonuje wykładni regulaminu -opiniuje sprawy wniesione przez Marszałka -organizuje współpracę między komisjami oraz koordynuje ich działania |
|
Czym zajmują się Konwenty Seniorów? |
|
-opiniuje projekty planów ich prac -opiniuje programy poszczególnych posiedzeń -opiniuje terminy obrad -opiniuje sprawy przekazane przez marszałka lub prezydium |
|
Co to są komisje? |
|
Zespoły parlamentarzystów utworzone w celu rozpatrywania spraw przekazanych im przez izby. |
|
Rodzaje komisji |
|
-stałe- istniejące przez całą kadencję izby, ich funkcjonowanie przewiduje regulamin danej izby -nadzwyczajne- powoływane doraźnie oaz odwoływane przez sejm lub senat; po wykonaniu wyznaczonego jej zadania komisja zostaje rozwiązana |
|
Większość zwykła (względna) |
|
Dane rozwiązanie musi mieć więcej zwolenników niż inne. Nie uwzględnia się głosów wstrzymujących się. |
|
Większość bezwzględna (absolutna) |
|
Za dany rozwiązaniem musi opowiedzieć się ponad połowa głosujących. |
|
Większość kwalifikowana |
|
Za danym rozwiązaniem musi opowiedzieć się określona -ułamkowo lub procentowo - liczba głosujących (więcej niż połowa) |
|
Ilu posłów co najmniej musi być w klubie poselskim? |
|
15 posłów |
|
Ilu posłów co najmniej musi być w kole poselskim? |
|
3 posłów |
|
Kto może zarządzić skrócenie kadencji parlamentu? |
|
-Sejm- większością 2/3 głosów (307 głosów) -Prezydent |
|
Zarządzenie skrócenia kadencji przez Prezydenta. |
|
-obowiązkowe- jeżeli sejm jest niezdolny udzielić votum zaufania powołanej przez głowę państwa Radzie Ministrów -nieobowiązkowe- jeśli posłowie nie zdołają uchwalić ustawy budżetowej w ciągu 4 miesięcy od dnia otrzymania jej projektu. |
|
Co to jest inicjatywa ustawodawcza? |
|
Wnoszenie projektów ustaw do sejmu, przysługuje grupie 15 posłów, komisjom sejmowym, senatowi, prezydentowi, Radzie Ministrów i grupie co najmniej 100 tys. obywateli. |
|
Uchwalanie ustaw przez Sejm. |
|
Odbywa się ono w 3 czytaniach. |
|
1 czytanie |
|
-odbywa się na posiedzeniu plenarnym Sejmu -projekt ustawy zostaje skierowany do komisji sejmowych -projekt ustawy budżetowej trafia do Komisji Finansów Publicznych, która analizuje całość projektu oraz koordynuje dalsze prace na nim |
|
2 czytanie |
|
-przedstawienie Sejmowi sprawozdania komisji -przeprowadzenie debaty -zgłaszanie poprawek i wniosków |
|
3 czytanie |
|
-przedstawienie przez posła sprawozdawcę poprawek lub wniosków przedstawionych podczas 2 czytania -głosowanie (większością zwykłą głosów) -przesłanie uchwalonej ustawy Marszałkowi Senatu i Prezydentowi |
|
Funkcja kreacyjna Sejmu |
|
-uczestniczenie w tworzeniu rządu poprzez votum zaufania -powoływanie prezesa Narodowego Banku Polskiego -wybór sędziów Trybunału Konstytucyjnego, członków Trybunału Stanu, 3 członków Rady Polityki Pieniężnej , 2 członków Rady Radiofonii i Telewizji, 4 członków Krajowej Rady Sądowniczej oraz 4 członków Krajowej Rady Prokuratury -wyznaczanie 5 członków Rady |
|
Funkcja kreacyjna Senatu |
|
-wyznaczanie członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji -3 członków Rady Polityki Pieniężnej -2 członków Krajowej Rady Sądownictwa -2 członków Rady Instytutu Pamięci Narodowej -2 senatorów do składu Krajowej Rady Prokuratury |
|
Funkcja kontrolna parlamentu |
|
-uchwalanie wotum zaufania/konstruktywnego wotum nieufności dla rządów -udzielanie rządowi absolutorium z wykonania budżetu państwa -rozpatrywanie sprawozdań (Najwyższej Izby Kontroli, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych |
|
Zgromadzenie Narodowe |
|
Wspólne funkcjonowanie Sejmu i Senatu w określonych wypadkach zapisanych w konstytucji. |
|
Cele zwoływania Zgromadzenia Narodowego |
|
-odebranie przysięgi od nowo wybranego prezydenta RP -uznanie trwałej niezdolności prezydenta do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia -postawienie prezydenta w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu za naruszenie konstytucji, ustaw, popełnienie przestępstwa -wysłuchanie orędzia prezydenta |