Badania przyrodnicze

Obserwacja

Metoda prowadzenia badań, w której badacz nie wpływa na obserwowany organizm czy proces, a jedynie określa stan faktyczny. Może ona stanowić niezależną metodę badawczą lub być elementem doświadczenia.

Doświadczenie

Metoda prowadzenia badań, w której badacz celowo w kontrolowanych warunkach zmienia jeden z czynników wpływających na przedmiot doświadczenia.

Przedmiot badań

Zjawisko lub proces, które chcemy poznać.

Próba badawcza

Próba, w której przedmiot badań jest poddany działaniu badanego czynnika (wymienionego w problemie badawczym).

Próba kontrolna

Próba, w której przedmiot badań nie jest poddany działaniu badanego czynnika (wymienionego w problemie badawczym). Dzięki niej możemy się dowiedzieć, czy badany w doświadczeniu czynnik wpływa na wyniki uzyskane w próbie badawczej.

Etapy badań biologicznych

Badania biologiczne przeprowadza się według określonego schematu w którym wyróżnia się pięć głównych etapów -----→

II. Sformułowanie problemu badawczego

Dotyczy problemu, który badacz chce rozwiązać. Przyjmuje postać pytania lub równoważnika zdania.

III. Postawienie hipotezy

Założenie wyniku eksperymentu. Niekoniecznie właściwa odpowiedź na pytanie sformułowane w problemie badawczym- można ją przyjąć lub odrzucić. Hipoteza ma postać zdania twierdzącego lub przeczącego.

IV. Weryfikacja hipotezy

Sprawdzenie prawdziwości hipotezy za pomocą obserwacji lub doświadczenia:

-zaplanowanie doświadczeń (określenie sposobu sprawdzania hipotezy, zaplanowanie próby badawczej i kontrolnej),

-przeprowadzenie doświadczeń, -zebranie wyników, -analiza wyników.

Jak zwiększyć dokładność wyników przeprowadzonego badania?

Podczas badań dla każdej próby należy wykonać wiele powtórzeń, a następnie zsumować wyniki i podzielić sumę przez liczbę wyników- obliczyć średnią arytmetyczną.

Średnia arytmetyczna=suma wyników/liczba wyników

Sposoby dokumentowania badań biologicznych

I. Konstruowanie tabeli.

II. Konstruowanie wykresów

Powiększenie

Stosunek rozmiaru obrazu obiektu do jego rzeczywistej wielkości.

Mikroskop optyczny

Do uzyskania obrazu wykorzystuje się światło. Umożliwia powiększenie obrazu do ok. 1000 razy i ma zdolność rozdzielczą do ok. 0,2 μm.

Tubus

Utrzymuje we właściwym położeniu soczewki mikroskopu.

Rewolwer

Umożliwia zmianę obiektywu, a tym samym wielkości powiększenia.

Śruba makrometryczna

Podnosi lub opuszcza stolik względem obiektywu. Służy do odnalezienia obrazu pod najmniejszym powiększeniem.

Śruba mikrometryczna

Podnosi lub upuszcza stolik względem obiektywu. Służy do ustawienia ostrości obrazu.

Okular

Zawiera soczewkę dzięki której uzyskuje się powiększenie obrazu, oraz umożliwia obserwację.

Kondensor

Skupia wiązkę światła.

Źródło światła

Zapewnia oświetlenie preparatu.

Transmisyjny mikroskop elektronowy

Umożliwia powiększenie obrazu do

1 000 000 razy, a jego zdolność rozdzielcza wynosi 0,2 nm. W mikroskopie tym elektrony przenikają przez bardzo cienki preparat, a uzyskany obraz jest dwuwymiarowy.

Etapy przygotowywania świeżego preparatu mikroskopowego

I. Wyczyść szkiełko podstawowe.

II. Na szkiełko podstawowe nanieś kroplę wody.

III. Umieść obiekt obserwacji w kropli wody. IV. Wyczyść szkiełko nakrywkowe. V. Przykryj kroplę wody szkiełkiem nakrywkowym.

Etapy przeprowadzania obserwacji mikroskopowej

I. Wyczyść części optyczne mikroskopu.

II. Ustaw obiektyw o najmniejszym powiększeniu.

III. Włącz źródło światła. IV. Umieść preparat na stoliku. V. Za pomocą śruby makrometrycznej zbliż obiektyw do preparatu, a śrubą mikrometryczną ustaw ostrość obrazu. VI. Aby obejrzeć preparat pod większym powiększeniem, zmień obiektyw, a następnie us