Zimbardo czyli podstawy

Czym zajmuje się neuronauka?

Mózgiem, powiązaniami pomiędzy jego aktywnością a zachowaniem

Neuron - co to za komórka? [co robi]

Komórka układu nerwowego, wyspecjalizowana w otrzymywaniu, przetwarzaniu i/lub przekazywaniu informacji do innych komórek

Ile jest neuronów w mózgu?

100mld-1 trylion

Ciało komórki - z czego złożone? Co robi?

Złożone z jądra i cytoplazmy; integruje informacje dotyczące stymulacji które dostaje od dendrytów [czasem od innego neuronu] i przekazuje ją do aksonu

Akson -> co robi, długość, co ma na końcu?

Przesyła inf. przez całą swoją długość [w rdzeniu kręgowym do 1m; w mózgu mniej niż 1mm]; na jego drugim końcu są kolbki synaptyczne

Kolbki synaptyczne; funkcje

Przez nie neuron może stymulować pobliskie gruczoły, mięśnie, inne neurony; uwalnianie neuroprzekaźników z ich pęcherzyków

Wymień 3 rodzaje neuronów

Czuciowe, Ruchowe, Interneurony

Neurony czuciowe - wstępujące czyli

inf z receptorów zmysłowych->ośrodkowy ukł.N

Neurony ruchowe - zstępujące czyli

inf z ośrodkowego ukł.N->mięśnie i gruczoły

Interneurony - co przekazują?

inf od neuronów czuciowych->interneurony/neurony ruchowe

Na każdy neuron ruchowy ile przypada interneuronów?

ok 5 tysięcy

Omów odruch ucieczki przed bólem

drażnienie r.bólowych -> sygnały idące neuronami czuciowymi -> interneuron w rdzeniu kręgowym -> stymulacja neuronów ruchowych -> pobudzenie mięśni + magazynowanie inf w pamięci

Role neurogleju [8 = pomoc...;wychwyt... itp]

Utrzymywanie n na miejscu

Pomoc nowym n w rozlokowaniu się w mózgu

Usuwanie odpadków Wychwyt nadmiaru nprzekaźników i innych subst w szczelinach pom n-mi Osłanianie niektórych aksonów Zwiększająca szybkość przewodzenia sygnałów[tłuszczowa osłonka mielinowa] Uniemożliwienie dotarcia do mózgu szkodnikow [b.k-m] Odżywcz

Opisz tworzoną przez kom.glejowe-> astrocyty barierę krew-mózg

Ma ona postać tłustej ciągłej otoczki wokół naczyń krwionośnych mózgu. Nierozpuszczające się w tłuszczach substancje nie przenikają przez nią.

Jak neurony podejmują decyzję o "odpaleniu"?

Wiążąc informacje (sygnały pobudzeniowe i hamulcowe) docierające do ich dendrytów i somy [ciała kom] i określając czy mówią "tak" czy "nie"

Wymień ładunki jonów sodu,chloru,wapnia,potasu

Na+ ; Cl- ; Ca+ ; K +

Co wpycha a co wypycha g.stężeń i g.elektryczny?

G.elektryczny wpycha potas i sód; Gradient stężeń wpycha sód, wypycha potas

Kanały jonowe to.. co robią?

Pobudliwe części błony komórkowe neuronów; selektywnie pozwalają niektórym jonom przepływać przez błonę [gradient stężeń wpływ sodu, wypływ potasu]

Kiedy powstaje potencjał czynnościowy?

Gdy sygnały pobudzeniowe są na tyle silne w stosunku do hamulcowych aby wywołać depolaryzację komórki z -70 miliv do -55 miliv

Co dzieje się po zainicjowaniu potencjału czynnościowego?

1.Potas wpływa do wnętrza neuronu

2.Wnętrze staje się naładowane dodatnio w stosunku do otoczenia = neuron stał się całkowicie zdepolaryzowany

3. Efekt domina przesyła potencjał czynnościowy wzdłuż aksonu [kanały jonowe otwierają się i pozwalają potasowi wpływać]

Jak neuron powraca do stanu spoczynkowego? Jakie kanały zostają otwarte a jakie zamknięte?

Dodatnie wnętrze -> kanały pozwalające sodowi wpływać zamykają się, a kanały pozwalające potasowi wypływać otwierają.Wypływ jonów potasu przywraca ujemny ładunek neuronu

Potencjał spoczynkowy

Polaryzacja cytoplazmy w neuronie, umożliwia wytw potencjału czynnościowego

Prawo "wszystko albo nic"

Potencjał czynnościowy jest niezależny od wzrostu intensywności stymulacji po przekroczeniu poziomu progowego.

Okres refrakcji

Okres spoczynku w trakcie którego w danym segmencie aksonu nie może być zaktywizowany nowy impuls nerwowy.Może być on względny lub absolutny

Szybkość przesyłania p.czynnościowego przez neurony = od..do..

Od 200m/s do 10m/s

Jaka choroba wywoływana jest przez uszkodzenia osłonki mielinowej?

Stwardnienie rozsiane

Co sprawia, że potencjał czynnościowy nie może się cofać?

Okres refrakcji

Gdy potencjał czynnościowy osiąga kolbkę synaptyczną, uruchamia Przekaźnictwo synaptyczne, czyli....

Przekazywanie informacji z 1 neuronu do 2 przez szczelinę synaptyczną

Neuroprzekaźniki to.. stymulują..

Sbst chem, wydzielane przez neurony; przekazują inf przechodząc przez synapsę z 1 neuronu do 2; stymulujące neuron postsynaptyczny

Przez co pęcherzyki synaptyczne zostają przerwane i neuroprzekaźniki mogą się rozprzestrzeniać?

Potencjał czynnościowy otwiera kanały jonowe wpuszczając wapń do kolbki synaptycznej

GABA [kwas gamma-aminomasłowy]; gdzie najliczniejsza? co ją pobudza?

Najpop. hamujący neuroprzekaźnik; 1/3 wszystkich synaps; liczna w podwzgórzu, wzgórzu, płacie potylicznym; pobudza ją benzodiazepina[skutecznie przytwierdza się wtedy do r.postsyn.]; Valium, Xanax

Kwas glutaminowy za jakie reakcje i uzależnienia odpowiada?

Najp. neuroprzekaźnik pobudzający ; r.emocjonalne, nauka, pamięć; zakłócony w schizofrenii; zw. z uzaleznieniami od narkotyków, alko, nikotyny

Dopamina; co zapewnia? jaka choroba może wystąpić kiedy jest jej nadmiat a jaka kiedy niedobór?

Wyższy poziom w schizofrenii; Niski w Parkinsonie; Zapewnia poznawczą stabilność i giętkość

Serotonina - gdzie są neurony ją produkujące? Jak leki wzmacniają jej działanie?

Neurony ją produkujące są w pniu mózgu; za mało -> depri; Prozac, Asentra wzmacniają przez uniemożliwienie usunięcia jej ze szczeliny synaptycznej

Neuromodulator- co robi?

Modyfikuje/moduluje aktywność neuronu postsynaptycznego; np endorfiny [naloksan blokuje; ważne w placebo i akupunkturze]

Ośrodek Broki

Obszar mózgu przekształcający mowę w myśli lub inne znaki

rTMS Powtórkowa przezczaszkowa stymulacja magnetyczna

Czasowa dezaktywacja pewnych obszarów mózgu przy użyciu stymulacji magnetycznej

EGG elektroencefalogram

Badanie związków pomiędzy procesami psychicznymi i reakcjami; zapis elektrycznej aktywności mózgu

CT/CAT Osiowa tomografia komputerowa; co dobrze bada?

Wąskie wiązki promieni X są przepuszczane przez mózg pod kilkoma kątami, aby stworzyć pełne obszary mózgu; dobrze bada lokalizację i zakres uszkodzeń mózgu

MRI Rezonans magnetyczny; jakie szczegóły dobrze ukazuje?

Skanuje mózg przy użyciu pola magnetycznego i fal radiowych; Tworzenie map umożl. poł. struktur mózgu z procesami psych.; dobrze ukazuje szczegóły anatomiczne

fMRI FUNKCJONALNY Rezonans magnetyczny - jakie 2 rzeczy dobrze bada, jakie 2 metody łączy?

zalety MRI+PET; wykrywanie zmian magnetycznych w ukrwieniu komórek nerwowych; badanie funkcji poznawczych i struktur anatomicznych

Ośrodkowy układ nerwowy obejmuje..

mózg + rdzeń kręgowy

Na jakie układy dzieli się obwodowyUN?

SomatycznyUN i Autonomiczny [sympa&parasympa]UN

Wymień zadania ośrodkowegoUN

Koordynacja i integracja funkcji org, przetwarzanie inf. neuronalnej, rozkazywanie częściom ciała

Za czyim pośrednictwem ośrodkowy UN wysyła i otrzymuje info?

Rdzenia kręgowego

Gdzie mieści się rdzeń kręgowy?

W wydrążeniu kręgosłupa -> kanale kręgowym

Rozgałęzienia nerwów rdzeniowych wychodzą z rdzenia kręgowego między każdą parą kręgów, łącząc się ostatecznie z..

Receptorami zmysłowymi w całym ciele; mięśniami; gruczołami

Za jakie odruchy odpowiedzialny jest rdzeń kręgowy?

Proste, szybkie odruchy, bez udziału mózgu

Co dzieje się przy uszkodzeniu nerwów rdzenia K? Czy miejsce uszkodzenia ma znaczenie?

Paraliż kończyn/tułowia (np paraplegia); im wyżej RK uszkodzony tym rozleglejszy paraliż

Który układ nerwowy ma bezpośredni kontakt ze światem zewnętrznym?

ObwodowyUN

SomatycznyUN - co łączy?

Łączy ObwodowyUN z mięśniami szkieletowymi i skórą

Układ sympatyczny - współczulny - kiedy reaguje?

reaguje w syt.zagrożenia, mobilizuje energię

Układ parasympatyczny - przywspółczulny - kiedy reaguje?

Monitoruje podstawowe procesy wewnętrzne organizmu, zachowuje i regeneruje energię

Pień mózgu - co reguluje?

Reguluje podstawowe procesy życiowe organizmu

Most - gdzie się znajduje? Co łączy?

W pniu: łączy półkule mózgowe i rdzeń kręgowy z mózgiem

Twór siatkowaty - Gdzie jest? Kogo informuje i o czym? Za jakie stany odpowiedzialny?

W pniu: informuje korę mózgową o sygnałach zmysłowych, odpowiedzialny za stan świadomości oraz budzenie się

Wzgórze - Co przekazuje i dokąd?

Przekazuje impulsy zmysłowe do kory mózgowej

Układ limbiczny [rąbkowy] - co reguluje?

Obszar mózgu, reguluje: zach.emocjonalne, pdst popędy, pamięć, główne funkcje fizjologiczne

Hipokamp - w jakim U? za co odpowiada?

w UL; procesy pamięci jawnej, wspomnienia

Ciała migdałowate - w jakim U? za co odpowiada?

UL; kontrola emocji, agresji, pamięć emocjonalna

Mózgowie - czy się dzieli? Co reguluje? Ile masy mózgu zajmuje?

podzielone na 2 półkule; regulacja wyższych f.poznawczych i emocjonalnych; 2/3 masy mózgu

Kora mózgowa -> gdzie w mózgowiu? ile ma komórek? Jaką ma grubość?

Zewnętrzna warstwa mózgowia; posiada 1 mld komórek i 1.5cm grubości

Półkule mózgowe -> co je łączy?

2 połowy mózgu połączone ciałem modzelowatym

Płat czołowy -> gdzie, za co odp, jaki ośrodek w nim jest?

nad bruzdą boczną

z przodu bruzdy środkowej

kontrola motoryczna, procesy poznawcze, ośrodek Broki

Płat ciemieniowy - gdzie? jaką korę ma?

płatem czołowym

nad bruzdą boczną

za bruzdą środkową kora czuciowo -somatyczna

Płat potyliczny; gdzie? jaką ma korę?

w tylnej części mózgu; pierwotna kora wzrokowa

Ośrodek Wernickiego;gdzie? co umożliwia?

płat skroniowy; pozwala na płynną produkcję mowy i jej rozumienie

Kora ruchowa; gdzie? co kontroluje jej górna część? ile jest ___ których świadome działanie ona kontroluje? Z którą połową ciała kom. się jej prawa część?

przed bruzdą środkową

w płatach czołowych

jej górna część kontroluje dolne partie ciała kontrola świadomego działania mięśni[których jest ponad 600] prawa poł kom. się z lewą poł ciała

Kora czuciowo-somatyczna

gdzie? co kontroluje jej górna część? Co przetwarza? Z którą połową ciała kom. się jej prawa część?

w płatach ciemieniowych;

przetwarza bodźce zmysłowe z różnych części ciała; też jej górna część powiązana z niższymi partiami ciała

prawa poł kom. się z lewą poł ciała

Kora wzrokowa; gdzie? co przetwarza? największa część odpowiada...

płaty potyliczne;

przetwarzanie informacji wzrokowej; największa jej cześć odpowiada centralnej części siatkówki

Kora asocjacyjna; gdzie? co w niej zachodzi? jakie informacje łączy?

kora m.

zachodzą w niej wyższe procesy umysłowe;

łączenie informacji z różnych modalności zmysłowych

Lewa półkula jest analityczna, szczegółowa. A prawa?

Holistyczna, całościowa