Nawierzchnia |
konstrukcja składająca się z jednej lub kilku warstw służących do przejmowania i rozkładania obciążeń od ruchu na podłoże |
Warstwa technologiczna |
konstrukcyjny element nawierzchni układany w pojedynczej operacji |
Warstwa |
element konstrukcji zbudowany z jednego materiału. Warstwa konstrukcyjna może składać się z jednej lub wielu warstw technologicznych |
Warstwa ścieralna |
górna warstwa nawierzchni będąca w bezpośrednim kontakcie z ruchem |
Warstwa wiążąca |
warstwa nawierzchni pomiędzy warstwą ścieralną a podbudową |
Warstwa wyrównawcza |
warstwa o zmiennej grubości ułożona na istniejącej warstwie w celu uzyskania odpowiedniego profilu potrzebnego do ułożenia kolejnej warstwy o wymaganej grubości |
Podbudowa |
główny element konstrukcyjny nawierzchni; podbudowa może być ułożona w jednej lub kilku warstwach określanych jako podbudowa górna, dolna itd. |
Drogowe kompozyty mineralno-asfaltowe do warstw konstrukcji nawierzchni - na gorąco i na ciepło: |
• Wytwarzane na gorąco z zastosowaniem asfaltów drogowych o Beton asfaltowy (AC) o Mastyks grysowy (SMA) o Beton asfaltowy do bardzo cienkich warstw (BBTM) o Asfalt lany (MA) o Mieszanka drenażowa (PA) o „Superpave” • Wytwarzane na zimno i ciepło z zastosowaniem emulsji asfaltowych, asfaltów upłynnionych (nie ekologiczne) i asfal |
budowa MMA |
kruszywo, wolna przestrzeń wypełniona powietrzem, zaabsorbowane lepiszcze przez pory wewnątrz kruszywa, pory w kruszywenie nie wypełnione asfaltem, zawartosć efektywna asfaltu |
typy mma (tylko nazwy+ptzykład) |
• Typ betonowy MMA np. beton asfaltowy (AC), asfalt lany (MA) • Typ makadamowy MMA np. powierzchniowe utrwalenie • Typ pośredni MMA np. mastyks grysowy (SMA), asfalt porowaty (PA), mieszanki MA o nieciągłym uziarnieniu do wykonania cienkich warstw ścieralnych MNU |
• Typ betonowy MMA |
• Typ betonowy MMA np. beton asfaltowy (AC), asfalt lany (MA) o Charakteryzuje się równomiernie stopniowanym uziarnieniem MM dobranej wg ciągłej harmonijnej krzywej uziarnienia, z kruszyw o różnej wielkości ziaren o MM po zagęszczeniu powinna osiągać minimum wolnych przestrzeni, którą wypełnia się odpowiednią ilością lepiszcza o Po ułożeniu i zagęszczeniu nawierzchni drogowej MMA uzyskuje wymaganą szczelność i nie powinna dogęszczać się w czasie eksploatacji. Prop |
• Typ makadamowy |
• Typ makadamowy MMA np. powierzchniowe utrwalenie o Składa się z warstw kruszyw jednofrakcyjnych o stopniowo malejącym uziarnieniu, klinujących się wzajemnie, otoczonych lepiszczem lub tylko skropionych i odpowiednio zagęszczonych o Warstwy kruszywa układane są i zagęszczane kolejno począwszy od najgrubszej frakcji. Tarcie klinujących się ziaren jest główną siłą utrzymująca monolityczność warstwy, właściwości wiążące lepiszcza spełniają rolę drugorzędną o Warstwy tego typu mają st |
• Typ pośredni MMA |
np. mastyks grysowy (SMA), asfalt porowaty (PA), mieszanki MA o nieciągłym uziarnieniu do wykonania cienkich warstw ścieralnych MNU o Krzywa uziarnienia MM jest nieciągła o Brak jest określonej frakcji lub grupy frakcji w MM |
Mieszanka mineralno-asfaltowa |
mieszanka kruszyw i lepiszcza asfaltowego |
Wymiar mieszanki mineralno-asfaltowej |
określenie MMA wyróżniające te mieszankę ze zbioru mieszanek tego samego typu ze względu na największy wymiar kruszywa (np. wymiar 8 lub 11 itp.) |
beton asfaltowy (oznaczenie i definicja) |
Beton asfaltowy (AC) – MMA, w której mieszanka kruszywa o uziarnieniu ciągłym lub nieciągłym tworzy wzajemnie klinującą się strukturę. |
beton do bardzo cienkich warstw (oznaczenie i definicja) |
Beton asfaltowy do bardzo cienkich warstw (mieszanka BBTM) – MMA do warstw ścieralnych o grubości od 20 do 30 mm, w której mieszanka mineralna ma nieciągłe uziarnienie i tworzy połączenie ziarno do ziarno, co zapewnia uzyskanie otwartej struktury |
mieszanka mastyksowo grysowa (oznaczenie i definicja) |
Mieszanka mastyksowo-grysowa (SMA) – MMA o nieciągłym uziarnieniu, składająca się z grubego łamanego szkieletu kruszywowego związanego zaprawą mastyksową |
asfalt lany (oznaczenie i definicja) |
Asfalt lany (MA) – MMA o bardzo małej zawartości wolnych przestrzeni z lepiszczem asfaltowym, w której objętość wypełniacza i lepiszcza przewyższa objętość pozostałych wolnych przestrzeni w mieszance mineralnej |
asfalt porowaty (oznaczenie i definicja) |
Asfalt porowaty (PA) – MMA przygotowana tak, aby uzyskać bardzo dużą zawartość połączonych wolnych przestrzeni, które umożliwiają przepływ wody i powietrza w celu zapewnienia właściwości drenażowych i zmniejszających hałas. |
Mieszanki drobnoziarniste |
MMA do warstwy ścieralnej (z wyłączeniem asfaltu lanego), wiążącej i podbudowy o wymiarze D<16 mm |
Mieszanki gruboziarniste |
MMA do warstwy wiążącej i podbudowy o wymiarze górnego sita ≥16 mm |
Oznaczenie mieszanki asfaltowej WAŻNE!!! |
typ D P/W/S lepiszcze |
oznaczenie D |
D – największy wymiar kruszywa występujący w mieszance (w mm) |
P/W/S czyli przeznaczenie mieszanki MMA (dotyczy betonu asfaltowego) |
P do warstwy podbudowy W do warstwy wiążącej S do warstwy ścieralnej |
AC 16 S 70/100 |
beton asfaltowy o największym wymiarze kruszywa 16 mm, do warstwy ścieralnej z asfaltem 70/100 |
AC WMS 16 W 20/30 |
beton asfaltowy o wysokim module sztywności o największym wymiarze kruszywa 16 mm do warstwy wiążącej z asfaltem 20/30 |
BBTM 8A 50/70 |
beton asfaltowy do bardzo cienkich warstw o największym wymiarze kruszywa 8 mm i modelu uziarnienia A, z asfaltem 50/70 |
SMA 11 50/70 |
mieszanka mastyksowo-grysowa o największym wymiarze kruszywa 11 mm z asfaltem 50/70 |
MA 11 35/50 |
asfalt lany o największym wymiarze kruszywa 11 mm z asfaltem 35/50 |
40 RA 0/8 mm |
destrukt asfaltowy, w którym największy wymiar kruszywa wynosi 8 mm, a maksymalna wielkość kawałków 40 mm |
przebieg projektowania betonu asfaltowego |
1. Założenia • Rodzaj warstwy konstrukcyjnej nawierzchni • Kategoria ruchu • Materiały o Asfalt, polimeroasfalt o Kruszywa o Wypełniacz 2. Badanie materiałów i ocena ich jakości 3. Ustalenie składu mieszanki mineralnej 4. Wstępne określenie zawartości lepiszcza 5. Ocena właściwości betonu asfaltowego |
mieszanka mineralna -cechy |
• Tworzy podstawowy szkielet struktury MMA • Uziarnienie MM powinno być dobrane tak, aby po zagęszczeniu osiągnąć wymaganą zawartość wolnych przestrzeni • Tarcie wewnętrzne MM zależy od ostrości krawędzi, chropowatości nawierzchni, kształtu ziaren kruszywa i właściwego doboru składy ziarnowego |
Cechy techniczne AC powinny zapewnić następujące właściwości nawierzchni: |
• Nośność konstrukcji nawierzchni • Trwałość na niszczące działanie ruchu i środowiska (ograniczenie ilości remontów w procesie eksploatacji • Szczelność – nieprzepuszczalność dla wody • Odporność na odkształcenia trwałe i inne zniszczenia nawierzchni • Szorstkość – dobra szczelność koła z nawierzchnią • Ekologiczność – stosowanie materiałów nieszkodliwych |
Określenie zawartości lepiszcza określa się metodami |
• Obliczeniowymi (wstępnymi), które • Doświadczalnymi (na podstawie badań właściwości mechanicznych MMA) |
metody obliczeniowe (wstępne) określania zawartości lepiszcza |
o Wypełnienie wolnej przestrzeni w MMA (faza gazowa ok 3-4^) o Powierzchnię właściwą MM o Wskaźniki doświadczalne zawartości lepiszcza o Założoną grubość otoczki asfaltowej ( w zależności od powierzchni właściwej MM) |
metody doświadczalne określania zawartości lepiszcza |
o Określenie właściwości mechanicznych próbek MMA z rożną zawartością asfaltu, ustalonymi wstępnie metodami obliczeniowymi o Na podstawie wyników badań próbek określa się średnią ilość asfaltu, przy której właściwości MMA są najkorzystniejsze |
Badania mieszanek MMA |
• Zawartość asfaltu • Uziarnienie • Zawartość wolnych przestrzeni • Odporność na działanie wody • Odporność na deformacje trwałe o Koleinowanie o Pełzanie • Sztywność • Zmęczenie |
Badane właściwości betonu asfaltowego |
• Minimalna i maksymalna zawartość wolnych przestrzeni • Minimalna i maksymalna zawartość wolnych przestrzeni wypełnionych lepiszczem • Minimalna zawartość wolnych przestrzeni w MM • Odporność na działanie wody • Odporność na deformacje trwałe o Maksymalny przyrost koleiny o Maksymalna proporcjonalna głębokość koleiny |