|
Pojawienie się osad na terenie Mezopotamii |
|
VI -V w. |
|
Hammurabi |
|
ok 1800 p.n.e (kodeks Hammurabiego, ustanowienie Babilonu stolicą) |
|
Powstanie Egiptu Górnego i Dolnego |
|
4000 -3000 p.n.e |
|
Podbój Egiptu dolnego przez górny i złączenie |
|
IV w. p.n.e. |
|
Powstanie pisma hieroglificznego |
|
ok. 3000 r. p.n.e |
|
Pierwsze osady w rejonie Huang-Ho i Jangcy |
|
5000 p.n.e |
|
Wynalezienie druku przez Chińczyków |
|
VIII-IX w |
|
Niewola babilońska |
|
587-539 ( zwyczajowe określenie wygnania Judejczyków z Judy) |
|
Spisanie starego testamentu |
|
XII-II w. p.n.e. |
|
Okres minojski |
|
3000-1400 r. p.n.e. (pałac w Knossos, od króla Minosa, bez fortyfikacji) |
|
Okres mykeński |
|
1600-1100 r. p.n.e. (miejscowość Mykeny, przejęcie kultury minojskiej) |
|
Okres ciemny, ciemne wieki |
|
od połowy 1200 r. p.n.e. - połowy VIII w. p.n.e. |
|
Działalność Likurga, legendarnego władcy, twórcy ustroju Sparty |
|
IX w. p.n.e. |
|
Okres archaiczny, wielka kolonizacja, |
|
VIII-VI w. p.n.e. |
|
pierwsze igrzyska olimpijskie, Herakles |
|
776r. p.n.e. |
|
Prawo Drakona |
|
621 r. p.n.e |
|
Solon wybrany na archonta w Atenach |
|
594 r.pn.e. (Unieważnił długi, dłużników sprzedanych do niewoli kazał wykupić za państwowe pieniądze. Prawa i obowiązki obywateli uzależnił od posiadanego majątku. Najubożsi, których nie stać było na kosztowne uzbrojenie, służyli w armii jako lekkozbrojn |
|
Działalność Sokratesa i Platona (jego ucznia) |
|
V w. p.n.e. |
|
Bitwa pod Maratonem |
|
490 r. p.n.e. |
|
Utworzenie związku helleńskiego |
|
481 r. p.n.e. ( przymierze polis greckich przeciw Persji) |
|
Bitwa pod Termopilami |
|
10 września 480 p.n.e. |
|
Bitwa pod Salaminą |
|
wrzesień 480 p.n.e. |
|
Bitwa pod Platejami |
|
479 r. pn.e. |
|
Utworzenie Ateńskiego Związku Morskiego |
|
478 r. p.n.e. (sojusz zaczepno-obronny polis starożytnej Grecji, którego hegemonem były Ateny) |
|
Okres klasyczny w Grecji |
|
480 - 338 r. p.n.e. |
|
Wojna peloponeska |
|
431 - 404 r.p.n.e. |
|
Działalność Arystotelesa (ucznia Platona) |
|
IV w. p.n.e. |
|
Stronnictwo antymacedońskie pokonane w bitwie pod Cheroneą |
|
338 r. p.n.e. (Utworzenie Związku Korynckiego) |
|
Zabójstwo Filipa II, Aleksander na tronie |
|
336 r.pn.e (Związek Koryncki na wojnie z Persją) |
|
Wyprawa Aleksandra Macedońskiego na Persję, bitwa pod Issos |
|
334 r. p.n.e. |
|
Założenie Aleksandrii w Egipcie |
|
332 r. p.n.e. |
|
Bitwa pod Gaugamelą |
|
331 r. p.n.e. |
|
Okres hellenistyczny |
|
330-30 r. p.n.e. |
|
Podbicie Persji przez Aleksandra, podjęcie wyprawy na Indie |
|
329 - 327 r. p.n.e. |
|
Śmierć Aleksandra |
|
323 r. p.n.e. |
|
Założenie Kartaginy przez Fenicjan |
|
814 r. p.n.e. |
|
Założenie Rzymu |
|
753 r. p.n.e. |
|
Rzymem władają królowie |
|
753-509 r. p.n.e. |
|
Bitwy morskie pomiędzy Grekami i Etruskami u wybrzeży Korsyki |
|
540 r. p.n.e. |
|
Rzymem rządzą dwaj konsule |
|
od 509 r. p.n.e. |
|
Konsolidacja prawa, prawo dwunastu tablic |
|
Połowa V w. p.n.e. (pierwsza konsolidacja prawa zwyczajowego, rzymskiego (nie była to jednak kodyfikacja)) |
|
Utworzenie Związku Latyńskie |
|
IV w. p.n.e. ( związek polityczny trzydziestu plemion autochtonicznych Półwyspu Apenińskiego na czele z Latynami) |
|
Pierwsza wojna punicka, spór o Sycylię |
|
264-241 r. p.n.e. |
|
Druga wojna punicka |
|
218- 202 r, p.n.e. |
|
Trzecia wojna punicka |
|
149-146 r. p.n.e. |
|
Zdobycie,zniszczenie Kartaginy |
|
146 r. p.n.e. |
|
Podbój Galii, reforma armii |
|
I w. p.n.e. |
|
Największe powstanie niewolników, Spartakus |
|
73 r. p.n.e. |
|
Wojna domowa o władzę między Juliuszem Cezarem a Pompejuszem |
|
49 r. p.n.e. |
|
Cezar dożywotnio otrzymał urząd dyktatora |
|
45 r. p.n.e. |
|
Zabójstwo Cezara |
|
44 r. p.n.e. |
|
Przejęcie władzy przez Oktawiana, ustanowienie Cesarstwa Rzymskiego |
|
31 r. p.n.e |
|
Powstanie nowego testamentu, prześladowanie chrześcijan, apogeum ekspansji terytorialnej Rzymu |
|
I w |
|
Pożar Rzymu, o który oskarżeni są chrześcijanie |
|
64 r. |
|
Wybuch Wezuwiusza, zniszczenie Pompei i Herkulanum |
|
79 r. |
|
Dojście do władzy przez Dioklecjana, początek dominatu |
|
284 r. |
|
Edykt mediolański zrównujący religię chrześcijańską z rzymską |
|
313 r. |
|
Sobór w Nicei I |
|
325 r. (zgromadzenie biskupów chrześcijańskich Cesarstwa Rzymskiego, zwołane przez cesarza Konstantyna Wielkiego do Nicei w Bitynii) |
|
Konstantyn Wielki ustanawia drugą stolicę imperium - Konstantynopol |
|
330 r. |
|
Podział Rzymu |
|
395 r. |
|
Ustanowienie chrześcijaństwa religią Rzymu przez Teodozjusza |
|
392 r. |
|
Odoaker detronizuje ostatniego, wielkiego cesarza - Romulusa Augustusa, upadek Rzymu |
|
476 r. |
|
Kodeks Justyniana |
|
VI w. |
|
Pokonanie namiestnika cesarskiego w Galii przez Chlodwiga |
|
486 r. |
|
Chrzest Chlodwiga |
|
496 r. |
|
Rządy Justyniana Wielkiego |
|
527-565 r. |
|
Prehistoria |
|
Do 3500 r.p.n.e. (od początku do wynalezienia pisma) |
|
Starożytność |
|
Od wynalezienia pisma (3500 r. p.n.e.) do upadku cesarstwa zachodniorzymskiego 476 r. |
|
Średniowiecze |
|
Od upadku c. zach. rz. (476) do odkrycia Ameryki przez Kolumba 1492 r. przełom XV i XVI |
|
Nowożytność |
|
Od odkrycia Ameryki 1492r. do III rozbioru Polski (1795 r.) lub rewolucji francuskiej (1789r) |
|
Epoka XIX w. |
|
Od rewolucji francuskiej (1789 r.) do I wojny światowej (1914-1918 r.) |
|
Ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny |
|
622 r. |
|
Bitwa pod Poitiers, Karol Młot powstrzymuje ekspansję turków w Europie zachodniej |
|
732 r. |
|
Przejęcie władzy monarszej przez syna Karola Młota - Pepina Krótkiego |
|
Połowa VIII w. |
|
Koronacja Pepina przez papieża Stefana |
|
754 r. |
|
Utworzenie Państwa Kościelnego |
|
756 r. |
|
Koronacja Karola Wielkiego na króla Longobardów |
|
774 r. |
|
Koronacja Karola Wielkiego na cesarza Rzymu przez papieża Leona III |
|
25 grudnia 800 r. |
|
Śmierć Karola Wielkiego, władzę obejmuję Ludwik Pobożny |
|
814 r. |
|
Śmierć Ludwika Pobożnego |
|
840 r. |
|
Sobór w Konstantynopolu + traktat w Verdun |
|
843 r. (potępiający ikonoklazm) +(na mocy traktatu imperium karolińskie zostało podzielone na trzy części) |
|
Bitwa na Lechowym Polu |
|
955 r, Henryk I odnosi zwycięstwo nad Węgrami |
|
Koronacja cesarska Ottona I |
|
2 luty 962 r. |
|
W wyniku elekcji możnowładców koronę francuską uzyskał Hugo Capet |
|
987 r. |
|
Ustalił się porządek zwany feudalnym lub lennym |
|
Między X a XII w. |
|
Panowanie Bazylego II |
|
976 - 1025 (szczyt potęgi militarnej, politycznej, ekonomicznej i kulturalnej Bizancjum) |
|
Podboje Turków Seldżuckich na terenach Bliskiego Wschodu |
|
Przełom X-XI w. |
|
Śmierć Ottona III + koronacja Henryka II na króla niemieckiego |
|
1002 r. |
|
Zawładnięcie Syrią i Palestyną przez Turków Seldżuckich |
|
II połowa XI w |
|
Początek schizmy wschodniej |
|
16 lipca 1054 |
|
Początek krucjat |
|
1063 r. |
|
Wilhelm zdobywca królem Anglii |
|
1066 r. |
|
Utworzenie zakonu Joannitów |
|
1070 r. |
|
Pontyfikat Grzegorza VII |
|
1073-1085 r. |
|
Sobór rzymski, ogłoszenie Dictatus Papae |
|
1075 r. |
|
Sobór w Wormacji (spór o inwestyturę) |
|
1076 r. (wypowiedzenie posłuszeństwa papieżowi, nałożenie klątwy na Henryka IV) |
|
Zdjęcie klątwy z Henryka IV po trzy dniowej pokucie w Canossie |
|
1077 r. |
|
Elekcja antypapieża Klemensa III, usunięcie antykróla w Niemczech |
|
1080 r. |
|
Koronacja cesarska Henryka IV |
|
1084 r. |
|
Spór w Clermont, ogłoszenie wyprawy przeciw innowiercom |
|
1095 r. |
|
Ludowa krucjata |
|
Sierpeiń 1096 r. |
|
Zdobycie Jerozolimy przez rycerzy z krucjaty |
|
Połowa 1099 |
|
Śmierć Henryka IV |
|
Sierpień 1106 r, |
|
Utworzenie zakonu templariuszy przez rycerstwo francuskie |
|
1118 r. |
|
Zawarcie konkordatu w Wormacji |
|
Wrzesień 1122 r. (skończył on spór o inwestyturę) |
|
Trzecia krucjata, na czele rycerstwa niemieckiego stanął Fryderyk I Barbarossa |
|
1189 r. |
|
Założenie zakonu krzyżackiego przez księcia Fryderyka Szwabskiego |
|
1190 r. |
|
Śmierć Ryszarda Lwie Serce |
|
1199 r. |
|
Zdobycie Konstantynopola przez krzyżaków, złupienie miasta, zlikwidowanie Bizancjum i powołanie do życia Cesarstwa Łacińskiego |
|
1203 r. |
|
Władca Mongołów Temudżyn przybrał tytuł Czyngis -chana |
|
1206 r. |
|
Wydanie Wielkich Karty Swobód w Anglii prze Jana Bez Ziemi |
|
1215 r. (układ króla ze szlachtą) |
|
Stworzenie Świętego Oficjum |
|
1215 r. |
|
Wydanie Złotej Bulli na Węgrzech - Andrzej II |
|
1222 r. Gwarantuje różne prawa sługom królewskim |
|
Upadek Cesarstwa łacińskiego pod naporem Bizantyjczyków |
|
1261 r. |
|
Zdobycie Akki przez Turków, koniec idei krucjat |
|
1291 r. |
|
Niewola awiniońska papieży |
|
1309-1377 r. (okres rezydowania papieży w Awinionie) |
|
Kasata zakonu templariuszy przez króla Francji Filipa Pięknego |
|
1313 r. |
|
Spłonięcie ostatniego mistrza templariuszy Jakuba de Molaya na stosie |
|
1314 r. |
|
Wojna stuletnia pomiędzy Anglią i Francją |
|
1337-1453 r. |
|
Powstanie chłopskie we Francji, żakeria |
|
1358 r. |
|
Epidemia czarnej śmierci, dżumy |
|
1348-1350 r. |
|
Początek schizmy zachodniej |
|
1378 r, |
|
Sobór w Konstancji |
|
1414 - 1418 r. ( sobór powszechny Kościoła katolickiego, którego głównym celem było zakończenie wielkiej schizmy zachodniej ) |
|
Spalenie na stosie Jana Husa |
|
1414 r. |
|
Zdobycie Konstantynopola przez Turków |
|
1453 r. |
|
Wojna domowa w Anglii pomiędzy rodami Yorków i Lancesterów |
|
1455-1485 r. |
|
Odkrycie Kuby i Haiti przez Kolumba |
|
1492 r. |
|
Wojny włoskie |
|
1494 - 1521 r. |
|
Wyprawa Vasco da Gamy, Jhon Cabot dotarł do wybrzeży Ameryki północnej |
|
1497 r. |
|
Dotarcie Vasco da Gamy do Indii |
|
23 maj 1498 r. |
|
Kontrreformacja |
|
XVI-XVIII w. |
|
Działalność Jana Kalwina |
|
1509-1564 r. |
|
Luter ogłosił 95 tez w Wittenerberdze |
|
31 października 1517 r. |
|
Podróż dookoła świata prze Ferdynanda Magellana |
|
1519-1522 r. |
|
Bitwa pod Mohaczem, śmierć ludwika Jagiellończyka |
|
1526 r. |
|
Henryk VIII na mocy aktu supremacji ogłosił się głową kościoła w Anglii |
|
1534 r. |
|
Sobór w Trydencie |
|
1545 - 1563 r. |
|
Pokój religijny w Augsburgu, czyja władza tego religia |
|
1555 r. |
|
Ogłoszenie indeksu ksiąg zakazanych |
|
1559 r. |
|
Wybranie Jana III Wazy na króla Szwecji |
|
1569 r. |
|
Noc Świętego Bartłomieja, rzeź protestantów |
|
24 sierpnia 1572 r. |
|
Egzekucji Marii Stuart w Anglii |
|
1587 r. |
|
Edykt nantejski, gwarantował hugenotom wolność wyznania |
|
1598 r. |
|
Zawarcie Unii Protestanckiej |
|
1608 r. |
|
Zawiązanie Ligi Katolickiej |
|
1609 r. |
|
Działalność monarchy Francji - Henryka XIV Słońce |
|
1638 - 1715 r. |
|
Wojna domowa w Anglii |
|
1642-1648 r. |
|
Objęcie rządów przez Piotra I Wielkiego w Rosji |
|
1682 r. |
|
Chwalebna rewolucja w Anglii |
|
1688 r. |
|
Wielka wojna północna między Szwecją a koalicją rosyjsko-saska-duńską, zwaną Ligą Północną |
|
1700-121 r. |
|
James Watt opracował maszynę parową |
|
1769 r. |
|
"Bostońskie picie herbatki", wybuch wojny angielsko - amerykańskiej |
|
1773 r. |
|
Ogłoszenie Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych / Tomas Jefferson |
|
4 lipca 1776 r. |
|
Stan trzeci (mieszczaństwo i chłopi) przyjął nazwę Zgromadzenie Narodowe we Francji |
|
17 czerwca 1789 r. |
|
Zdobycie Bastylii, początek rewolucji we Francji |
|
14 lipca 1789 r. |
|
Uchwalenie Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela we Francji |
|
26 sierpnia 1789 r. |
|
Uchwalenie konstytucji we Francji |
|
Wrzesień 1791 r. |
|
Zgilotynowanie Ludwika XVI we Francji |
|
Styczeń 1793 r. |
|
Aresztowanie i stracenie na gilotynie Robespierra, władzę we Francji przejmuje burżuazja, koniec rewolucji francuskiej |
|
27 lipiec 1794 r. |
|
Napoleon pierwszym konsulem |
|
1799 r. |
|
Traktat pokojowy w Tylży, utworzenie Księstwa Warszawskiego oraz Wolnego Miasta Gdańsk |
|
7 lipca 1807 r. |
|
Wojna amerykańsko - angielska |
|
1812 - 1824 r. |
|
Abdykacja Napoleona |
|
Kwiecień 1814 r. |
|
Kongres wiedeński |
|
Wrzesień 1814 r. |
|
Bitwa pod Waterloo, klęska Napoleona |
|
18 czerwca 1815 r. |
|
Śmierć Napoleona na Wyspie świętej Heleny |
|
5 maj 1821 r. |
|
Austria, Rosja i Prusy podpisały akt, powołujący Święte Przymierze |
|
26 września 1815 r. |
|
Niepodległość Grecji |
|
1829 r. |
|
Rewolucja lipcowa we Francji |
|
27-29 lipca 1830 r. |
|
Wiosna Ludów |
|
1848 - 1849 r. |
|
Rewolucja lutowa we Francji |
|
22 luty 1848 r. |
|
Wojna Krymska |
|
1853 - 1856 r. |
|
Wojna secesyjna w USA |
|
1861 - 1865 r. |
|
Południowe Stany utworzyły konfederacje w USA, atak na Fort Sumter |
|
1861 r. |
|
Abraham Lincoln wydaje ustawę znoszącą niewolnictwo |
|
1862 r. |
|
Utworzenie Międzynarodowego Stowarzyszenia Robotników (Międzynarodówka) |
|
1864 r. |
|
Zjednoczenie Niemiec, Otto von Bismarck premierem |
|
1871 |
|
Powstanie trójprzymierza |
|
1882 r. (Niemcy, Austro-węgry i Włochy) |
|
Wynalezienie żarówki przez Thomasa Edisona |
|
1879 r. |
|
Pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie |
|
1896 r. |
|
Krwawa niedziela, rozgromienie demonstracji przez wojsko w Petresburgu |
|
22 stycznia 1905 r. |
|
Powstanie trójporozumienia (Francja,Anglia,Rosja) |
|
1907 r. |
|
Niemcy wypowiedziały wojnę Rosji |
|
1 sierpnia 1914 r. |
|
Bitwa pod Verdun |
|
Luty 1916 r. |
|
Zawieszenie broni podpisane przez Niemcy w Compiegne |
|
11 listopad 1918 r. |
|
Konferencja w Wersalu |
|
1919-1920 r. |
|
Traktat pokojowy z Niemcami w Wersalu |
|
28 czerwca 1919 r. |
|
Powstanie NSDAP |
|
1920 r. |
|
Powstanie ZSSR |
|
1922 r. |