Sucha masa

Masa organizmów lub ich części po wysuszeniu, wyrażona w jednostkach masy

Mikroelementy

Pierwiastki chemiczne, których zawartość w suchej masie komórek wynosi poniżej 0,01%.

Makroelementy

Pierwiastki chemiczne, których zawartość w suchej masie komórek wynosi 0,01% lub więcej.

Sucha masa

Sześć spośród makroelementów: węgiel, wodór, tlen, azot, siarka, fosfor. Są one głównymi składnikami związków organicznych budujących wszystkie organizmy.

Wapń (Ca)

(Makroelement)

-Jest niezbędny do funkcjonowania komórek nerwowych i mięśniowych,

-bierze udział w procesie krzepnięcia krwi,

-składnik ściany komórkowej u roślin, -składnik szkieletów zwierząt.

Magnez (Mg)

(Makroelement)

-Aktywator wielu enzymów,

-bierze udział w składaniu podjednostek rybosomów,

-składnik chlorofilu.

Potas (K)

(Makroelement)

-Uczestniczy w przewodzeniu impulsów nerwowych,

-ważny składnik płynów ustrojowych,

-u roślin- aktywator wielu enzymów, -wpływa na uwodnienie komórek, -jest niezbędny w cyklach, w których komórki produkują energię.

Sód (Na)

(Makroelement)

-Wpływa na utrzymywanie właściwego pH (zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej),

-bierze udział w przewodzeniu impulsów nerwowych,

-ważny składnik płynów ustrojowych.

Chlor (Cl)

(Makroelement)

-Odpowiada za równowagę wodno-mineralną,

-wchodzi w skład kwasu solnego.

Żelazo (Fe)

(Mikroelement)

-Składnik białek złożonych (np.hemoglobiny, mioglobiny),

-składnik wielu enzymów, m.in. biorących udział w fotosyntezie i oddychaniu tlenowym,

-chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.

Jod (I)

(Mikroelement)

-Składnik hormonów tarczycy,

-jest odpowiedzialny za przemianę materii oraz tempo uzyskiwania energii.

Miedź (Cu)

(Mikroelement)

-Składnik wielu enzymów,

-składnik hemocyjaniny,

-zwiększa odporność organizmu, -chroni organizm przed wolnymi rodnikami.

Kobalt (Co)

(Mikroelement)

-Składnik witaminy B12,

-wzmacnia kości,

-jako kofaktor licznych enzymów reguluje przebieg procesów metabolicznych węglowodanów, białek i lipidów.

Fluor (F)

(Mikroelement)

-Niezbędny w procesie mineralizacji kości i zębów,

-chroni kości, szkliwo zębów przed rozwojem osteoporozy.

Wiązania chemiczne

Łączą atomy w cząsteczki pierwiastków lub związków chemicznych.

Oddziaływania międzycząsteczkowe

Powodują przyciąganie albo odpychanie wolnych atomów lub cząsteczek.

Oddziaływania dipol-dipol i jon-dipol

dipol-dipol:

Powstają między cząsteczkami związków polarnych. Polegają one na przyciąganiu się różnoimiennych biegunów dipoli sąsiadujących ze sobą cząsteczek.

jon-dipol: Powstają między jonami a cząsteczkami związków polarnych.

Wiązania wodorowe

Powstają między atomem wodoru obdarzonym dodatnim ładunkiem cząstkowym a atomem innego pierwiastka chemicznego, który jest silnie elektroujemny (najczęściej tlenu lub azotu). Występują w dużej liczbie, co sprawia, że decydują o właściwościach wielu związk

Siły van der Waalsa

Występują między cząsteczkami niepolarnymi. Są rodzajem oddziaływania, które polegają na elektrostatycznym przyciąganiu się chwilowych dipoli powstających na skutek ruchów elektronów w obojętnych atomach. Siły van der Waalsa są znacznie słabsze od wiązań

Oddziaływania hydrofobowe

Powstają wtedy, gdy w środowisku wodnym znajdują się cząsteczki, które nie są dipolami.

Oddziaływania te mają zasadnicze znaczenie podczas tworzenia się błon biologicznych.

Niezwykłe właściwości wody

-Gęstość mniejsza w stanie stałym niż w stanie ciekłym,

-gęstość większa niż gęstość powietrza,

-wysokie ciepło właściwe, -wysokie ciepło parowania, -duża spójność (kohezja)- odporność słupa wody na rozerwanie pod pływem sił rozciągających- i dobre przyleganie (adhezja)- do powierzchni naładowanych elektrycznie, wysokie napięcie powierzchniowe (p

Sole mineralne

Występują w organizmach w postaci rozpuszczalnych w wodzie jonów lub nierozpuszczalnych kryształów.

Funkcje:

-regulują stan uwodnienia komórek, -aktywują enzymy przyspieszające przebieg reakcji biochemicznych, -wpływają na procesy wymiany wody i innych substancji między komórką a jej otoczeniem, -stanowią fizjologiczne układy buforowe.

Związki organiczne

Związki węgla. Jego atomy są w nich zawsze czterowartościowe i mogą się bezpośrednio ze sobą łączyć.W ten sposób powstają szkielety węglowe.

Za reaktywność związku organicznego odpowiadają jego grupy funkcyjne.

Skład chemiczny organizmów
Nauki przyrodnicze - biologia (poziom zaawansowany)