Co to jest konstytucja?

Konstytucja jest to najważniejszy akt prawny, w którym zawarte są zasady ustrojowe państwa oraz zasady i obowiązki obywateli.

Cechy konstytucji

-szczególna treść dokumentu- struktura i kompetencje państwa; podstawa jego ustroju społeczno-gospodarczego; prawa, wolności i obowiązki obywateli

-szczególna forma- nazwa oraz tryb uchwalania i wprowadzania zmian

-szczególna moc prawna- dokument prawny najwyższego rzędu

Funkcje konstytucji

-prawna- regulacja stosunków politycznych, społecznych i gospodarczych w państwie

-polityczna- wskazuje idee i zasady na których opiera się struktura państwa i władza państwowa

-programowa- określa cele państwa; zobowiązuje parlament do tworzenia prawa rozwijającego zawarte w niej idee -organizatorska- wyznacza formy życia zbiorowego i zasady działania państwa -integracyjna- wzmacnia patriotyzm i identyfikacje obywateli z pańs

Kiedy i przez kogo została uchwalona obecna konstytucja RP?

2 kwietnia 1997

Zgromadzenie Narodowe

Zasady ustroju RP

-demokratyczne państwo prawa

-sprawiedliwość społeczna

-zwierzchnictwo narodu -unitarna forma państwa -podział i równoważenie się władz -pluralizm polityzny -subsydiarność -dobro wspólne -suwerenność zewnętrzna i wewnętrzna

Zasada demokratycznego państwa prawa

Organy władzy państwowej działają zgodnie z prawem i w ramach prawa. Ustanawiane prawo ma być sprawiedliwe, a jego reguły jasne i przejrzyste. Mają istnieć organy stojące na straży przestrzegania prawa.

Zasada sprawiedliwości społecznej

Zapewnienie wszystkim obywatelom równego dostępu do dóbr

Zasada zwierzchnictwa narodu

Władzę sprawuje naród w sposób pośredni (przez posłów itp.) lub bezpośredni (głosowanie, branie udziału w referendach)

Unitarna forma państwa

Czyli jednolite państwo, w którym jednostki terytorialne mają charakter administracyjny oraz zapewniają lepsze zarządzanie

Podział i równoważenie się władz

Zasada trójpodziału władzy:

-wykonawcza- Prezydent i Rada Ministrów

-sądownicza- Sądy i Trybunały -ustawodawcza- Sejm i Senat

Zasada pluralizmy politycznego

Swoboda tworzenia partii politycznych co umożliwia obywatelom wyrażani i realizowanie swoich poglądów

Zasada subsydiarności

Interwencja organów państwowych w chwili gdy jednostki nie radzą sobie z zaistniałą sytuacją

Zasada dobra wspólnego

Obywatele mają zarówno prawa jak i obowiązki wobec państwa. Państwo powinno dbać o obywateli, wspierać ich i otaczać opieką.

Zasada suwerenności zewnętrznej i wewnętrznej

-Suwerenność wewnętrzna polega na tym, że władza sama może decydować o zakresie swojego działania.

-Suwerenność zewnętrzna gwarantuje, że państwo jest niezależne od innych państw w podejmowaniu decyzji.

Co to jest umowa międzynarodowa?

Zgodne oświadczenie woli podmiotów międzynarodowych (państw).

Zasada pierwszeństwa prawa unijnego

Prawo unijne ma charakter nadrzędny nad prawem krajowym. Normy prawne muszą być dostosowane do przepisów nakładanych przez Unię.

Kto może zaproponować zmianę Konstytucji?

-1/5 ustawowej liczby posłów

-Prezydent

-Senat

Procedura zmiany konstytucji

1.O zmianie konstytucji decyduje Sejm większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz Senat bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.

2.Zmiana konstytucji trafia do Prezydenta, który podpisuje ją w ciągu 21 dni i zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw RP.

Stan nadzwyczajny

Odstąpienie od określonego w konstytucji sprawowania władzy oraz zastosowanie szczególnych środków niezbędnych do likwidacji zagrożenia.

Rodzaje stanów nadzwyczajnych

-stan klęski żywiołowej

-stan wojenny

-stan wyjątkowy

Stan klęski żywiołowej

-Może zostać ogłoszony gdy wydarzy się katastrofa naturalna lub awaria techniczna.

-Wprowadza ją Rada Ministrów

-na okres 30 dni -przedłużenie tylko za zgodą Sejmu

Stan wojenny

-Może być wprowadzony w przypadku zagrożenia zewnętrznego, napaści zbrojnej

-Wniosek składa Rada Ministrów ale decyzję podejmuje Prezydent

-Stan wojenny znosi się na wniosek Rządu i zatwierdzony przez Prezydenta

Stan wyjątkowy

-Może być wprowadzony w przypadku zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego

-Wniosek składa Rada Ministrów, zatwierdza Prezydent

-okres trwania: 90 dni -jednokrotne przedłużenie na okres 60 dni

System Polityczny RP- Konstytucja RP
Przedmioty humanistyczne - wos (poziom podstawowy)