Profilaktyka i leczenie zarodzcami (falciparum czesto oporna), Szczegolne aktywny w fazie krwinkowej. Dosc dobrze gametocyty Vivax, ovale, malariae, ale nie falciparum. Nie oddzialuje na formy tkankowe- w celu eradykacji z watroby z PRYMACHINA. Lek gromad

HAMuja polimeryzacje hemu w hemozoine. Ich kompleksy z hemem sprzyjaja powstawaniu RFO toksycznych dla pasozyta. Niektore lacza sie tez z DNA pasozyta, zaburzjaac jego replikacje

Nowe subst hamujace polimeryzacje hemu w hemozoine,w II fazie badan klinicznych

świad skory, nudnosci wymioty bole brzucha. Zaburzenia widzenia ze zmianami w dnie oka, poszerzenie QTc, jadlowstret, bole glowy, pokrzywki zmatowienie wlosow. Hemoliza (jelsi niedobor dehydrogen glukozo-6-fosforanu). Neuropsychiatryczne, agranulocytoza,

Podobna do chlorochiny, czasem akt wobec falciparum opornego na chloro. Gorsze dzial niepozadane- agranulocytoza, niedokrwistosc aplastyczna, uszk. watroby. W skojarzeniu z ARTEZUNATEM. Nie w profilaktyce.

Ciezkie przypadki falciparum, formy krwinkkowe wszystkich i gametocyty vivax i ovale, nie na formy tkankowe. Opornosc zalezy od transportera. W postaci chlorowodorku dozylnie lub domiesniowo w ciezkim falciparum. Jak najszybciej w doustna (w postaci siarc

cinchonismus (szumy, dzwonienie w uszach, uposledzenie sluchy, bole zawroty glowy, zaburzenia widzenia, nudnosci wymioty). Uczulenie, leukopenia, agranulocytoza, maloplytkowosc, niedokrwistosc hemo. Blackwater Fever- hemoliza, goraczka, hemoglobinuria, us

Falciparum (lek z wyboru-chlorochina) i inne zarodzce, oporne na chlorochine. Nie wplywa na f. tkankowe i gametocyty, ale na krwinkowe vivax i falciparum tak. opornosc- transporter. Profilaktyka falciparum i innych.

Przy rzadszym w profilaktyce- nudnosci wymioty bole brzucha biegunka zawroty, trud w zasypianiu, zaburzenia zachowania. Rzadkie psychiatryczne i neurologiczne. Leukocytoza, maloplytkowosc, bradykaria, zab. przewodzenia, wzrost aminotransferaz, rozdzieleni

Hemoliza, granulocytopenia, niedokrwistosc aplastyczna, hemolityczna- wstrzymujemy jesli hemoliza, NIE w ciazy, gdyz przechodzi przez lozysko (kwinki plodu- mala akt dehydrogenazy glukozo-6 fsforanowej)

Hydroksynaftochinon- zaburzenie lancucha oddechowego. Pneumocystis Jiroveci. Monoterapie-opornosc (mut. genu dla cyt b). W falciparum w pol z PROGUANILEM - inh reduktazy dihydrofolianu. Moze leczenie toksoplazmozy u pacjentow z obnizona odpornoscia

Malarone, formy krwinkowe i tkankowe falciparum- profilaktyka i leczenie.

Niepozadane ATOWAKWONU : goraczka, zaczerw skory, nudnosci, wymioty, biegunka, bezsennosc, bole glowy. Niepozadane OBU: Bole brzucha, nudnosci, wymioty, biegunka, bole glowy, zaczerw skory i wzrost aminotransferaz

podobne w mech do chinoliny, tylko na formy krwinkowe. Zwalczaja falciparum opoenr na chlorochine. Opornosc krzyzowa z MEFLOCHINA. Halofantryna toksyczna- tylko w leczeniu, nie profilaktyce. Lumefantryna z ARTEMETEREM lek w falciparum i vivax.

kardiotoksycznosc,(zaburzenia rytmu, wydluzenie QTc), nudnosci wymioty, bole brzucha, kaszel zaczerw, skory, swiad, wzrost aminotransferaz, Nie zazywamy w czasie jedzenia bo lepiej sie wtedy wchlania (za duze stez).

Halo i Lume nie w ciazy

Terpenoid, nadtlenek o bud, laktonu. Jej lepiej rozp pochodne- ARTEZUNAT, ARTEMETER, i aktywny metabolil- DIGYDROARTEMIZYNINA - lacza sie z globina w wakuolach trawiennych pasozyta, tam pod wplywem hemu rozszczepione do wolnych rodnikow uszkadzaja dna i b

Nudnosci, wymioty, biegunka, odwracalne: neutropenia, hemoliza. Zaburzenia rytmu (artemizynina wydluza QTc). Bardzo rzadko ataksja, oczoplas, zaburzenia lekowe, drzenie konczyn.

Inh. reduktazy dihydrofolianu. pro i chlorpro- zaburzenie fosforylacji oksydatywnej i mit zarodzcow. Prymetanina + sulfadoksyna= Fansidar. Opornosc glownie falciparum- mutacja DHFR. Piry i Pro - akt wobec krwinkowych wszystkich. Pro na formy watrobowe. Ni

Pirymetanina i proguanil dobrze- nudnosci wymooty zaczerw swiad. Proguanil- owrzodzenia jamy ustnej, lysienie, bezpieczny dla plodu. Fansidar- jak sulfonamidy, ale krotkotrwale mozna w ciazy. Pirymetanina teratogenna u zwierzat.

W ciazy suplementacja kwasu foliowego wtedy!!

Jedynie na formy krwinkowe. Podawane z CHinina w leczeniu falciparum- skrocenie terapii. Doksycyklina w monoterapii w profilaktyce

Akt wobec form krwinkowych, uzywana gdy doksycyklina przeciwwskazana (dzieci, ciaza). W profilaktyce rowniez AZYTROMYCYNA

Tetracykliny i makrolidy- amebioza

Metronidazol- rzesistkowica

Klindamycyna- toksoplazmoza, pneumocystoza, babezjoza. Spiramycyna (makrolid)- toksoplazmoza u kobiet w ciazy

Fansidar (PIRYMETANINA + SULFADIAZYNA), KWAS FOLINOWY. Jesli nietolerancja sulfadiazyny to KLINDAMYCYNA. U pacj z AIDS po ostrej terapii- profilaktyka KO-TRYMOKSAZOL, FANSIDAR LUB AZYTROMYCYNA.

Pierwotne zak u ciezarnych- SPIRAMYCYNA do potwierdzenia inwazji plodu lub zak. ciazy. Jesli potwierdzenie inwazji to jeszcze FANSIDAR i KWAS FOLINOWY do porodu.

Bezobjawowo lub nasilenie zap jelita grubego, ropien watroby, zakazenie tk pozajelitowych.

DILOKSANID, JODOCHINOL, PAROMOMYCYNA, W tkankach METRONIDAZOL, TETRACYKLINY I ERYTROMYCYNA. Bezobjawowo- preparaty akt w swietle jelita, Zap. jelita grubego- METRONIDAZOL (lub erytro lub tetra) + akt w swietle jelita, metronidazol tez przy zak tkanek poza

Pochodna dichloroacetamidu, zwalcza pelzaka w swietle jelita, Zakazenie bezobjawowe, czesto z metronidazolem. DObrze tolerowany, wzdecia, bole brzucha, sucha skora, swiad

Hydroksycholina akt wobec pasozytow w swietle jelita. Z metronidazolem w objawowej amebiozie.

Niepozadane: biegunka, nudnosci, wymity, jadlowstret, bole glowy, zaczerw skory i swiad. Zawiera jod- zaburzenie tarczycy. Czasem neurotoksyczne. Przeciwwskazany u pacj uczulonych na jod. Uwazamy gdy pacjent ma problem z tarczyca, neuropatie wzrokowa,. Je

Trichomonas vaginalis- METRONIDAZOL- doustnie dawka 2 mg pojedynczo. W ciazy trudno (powiklania-przedwczesny porod). Metronidazol mozna dopiero w II trymestrze. Nie da sie wyleczyc jesli tylko metronidazol w globulkach dopochwowych.

Aromatyczna diamina, zaburza replikacje DNA i reakcje glikolizy. akt Trypanosoma Brucei, Lieshmaniae, Pneumocystis Jiroveci, Blastomyces. Domsn, dozylnie, wziewnie. Nie do OUN. Z SURAMINA w trypanosomozie (spiaczka afrykanska ) bez zajecia OUN. Tez w pne

Iniekcja szybka dozylna- spadek ctk, tachykardia, dusznosc.

Domiesniowe bolesne- moze byc jalowy ropien. Po wziewnym- skurcz oskrzeli. Uszkodzenie trzustki (hipo----hiperglikemia), odwracalne uszkodzenie nerek. Goraczka, neutropenia, maloplytkowosc, hipokalcemia, hiperkaliemia, hiponatremia, wzrost aminotransferaz

pochodne antymonu, I rzut terapii skornej (espundia) i trzewnej (kala-azar) lejszmaniozy, jesli opornosc to amfoterycyna B.

Niepozadane: PP, goraczka, zaczerw skory, bole miesni, stawow, glowy.Zapaleie trzustki, zahamowanie czynnosci szpiku, hemoliza, wydluzenie QTc, zaburzenia rytmu. Domsn- bolesne, ropien

PROLEK do tizoksanidu, hamuje oksydoreduktaze pirogronian:ferredoksyna u giardia lamblia, Cryptosporidium parvum, Entamoeba histolytica i u niektorych bakterii (h. pylori) oraz robakow (glista ludzka, motylica watrobowa, tasiemce). W leczeniu giardiazy i

Naftylamina z siarka, powinowactwo do bialek np polimerazy RNA, wczesne stadia zakazenia Trypanosoma Brucei gambiense (nie przenika do OUN, nie w zaawansowanej chorobie ) czesto z PENTAMIDYNA. w monoterapii w spiaczce afrykanskiej.

Niepozadane: od razu: uczulenie, anafilaksja, nudnosci, wymioty, drgawki, wstrzas, potem: goraczka, zaczerw skory, bole glowy, parestezje, neuropatia obwodowa, uszkodzenie nerek z bialkomoczem, przelekla biegunka, agranulocytoza, niedokrwistosc hemo

pochodna arsenu, utlenia SH pierwo, do OUN, zaawansowana trypanosomoza. Wolna infuzja dozylna 3-4 dni w glikolu propylenowym. W razie potrzeby powtarzamy po tyg.

Niepozadane: bardzo toksyczny, encefalopatie u 5-10%(rozpad bialek z pierwo w OUN), obrzek mozgu, drgawki, spiaczka, zejscie smiertelne.

Goraczka, wymioty, bole brzucha, stawow, uszk nerek i serca, uczulenie.

DIFLUOROMETYLOORNITYNA- inh dekarboksylazy ornitynowej, przeciw trypanosoma, do OUN i zaawansowana brucei gambiense. Dzialanie zalezy od sprawnosci u. odpornosciowego. Mniej toksyczna alternatywa MELARSOPROLU. Moze zastapi rowniez suramine i pentamidyne.

nudnosci, wymioty, biegunka, drgawki, niedokrwistosc, maloplytkowosc, leukopenia (dekarboksylaza ornitynowa wazna bo odpowiada za tworzenie poliamin- stymulatorow proliferacji komorek

Pochodna nitrofuranu, wczesny okres Trypanosoma Cruzi (Chagasa). W pierwotniaku rozpada sie do Reaktywnych pochodnych. Czesto nie przeciwdziala powiklaniom- kardiomiopatii w Chagasa.

Niepozadane: nudnosci, wymioty, goraczka, zaczerw skory, bole brzucha, pobudzenie, bezsennosc, neuropatia obwodowa, drgawki.

Alkilofosfocholina, zaburza synteze fosfolipidow w glikosomach i czynnosc blon pasozytow. Leczenie trzewnej postaci Leiszmaniozy. testowany w innych i w AIDS.

Niepozadane: nudnosci wymioty biegunk wzrost aminotransferaz, uszk nerek. Wl teratogenne- nie w ciazy!