MECHANIZMY OPORNOSCI ROBAKOW |
Pompa (P-glikoproteina) aktywnie wyrzucajaca subst terapeutyczna poza pasozyta (werapamil- lek hamujacy p-glikoproteine zmniejsza opornosc robakow oblych na benzimidazole) Zmiany struktury molekularnego punktu uchwytu lekow (np mutacja genow dla mikrotubu |
ALBENDAZOL, MEBENDAZOL, TIABENDAZOL |
Benzimidazole, hamowanie syntezy mikrotubul, czyli reakcji waznych dla robakow np transport glukozy, 300 x silniej niz na kom ludzkie, aktywnosc wzrasta powoli, Robaki oble (glista ludzka, włosoglowka, tegoryjec dwunastnicz, owsik), ALBENDAZOL- oslo |
BENZIMIDAZOLE- DZIALANIA NIEPOZADANE |
Nudnosci, wymioty, bole brzucha, biegunka. Przy dluzszym uzyciu (bablowiec)- uszk watroby i pancytopenia (pomiar aminotransferaz i morfologii), teratogenne |
PRAZYKWANTEL |
Silnie otwiera kanaly Ca w bl robakow, przeladowanie nim kom, porazenie m pasozytow i smierc! Dezorganizuje ich pokrywe, odslaniajac antygeny. Dobrze wchl w PP szczegolnie gdy posilki cukrowe, do OUN srednio, wobec plaskich i oblych, Zakazenia przywrami ( |
PRAZYKWANTEL- DZIALANIA NIEPOZADANE |
przemijajace bole, zawroty glowy, pogorszenie sprawnosci psychoruchowej, nudnosci wymioty, stan podgoraczkowy, bole stawow, zaczerw skory ze swiadem, Objawy przez uwalnianie toks zw z robakow- eozynofilia pokrzywka, W przypadku wagrzycy OUN- ole glowy obj |
OKSAMNICHINA |
Schistoma mansoni, (nie japonicum, haematobium)- alternatywna dla PRAZYKWANTELU. W kazdej fazie, tez w ostrym zespole objawow ( zespol Katayama). Z METRIFONATEM w mieszanych zak. przywrami |
OKSAMNICHINA- DZIALANIA NIEPOZADANE |
Bole zawroty, sennosc, nudnosci wymioty, bole brzucha biegunka, rzadziej swiad, pokrzywka, stan podgoraczk, proteinuria, leukopenia, drgawki. Barwi mocz na czerwono-pomaranczowo. Nie u kobiet w ciazy, nie prowadzic! |
PIPERAZYNA |
Podobnie do gaba, otwiera kanaly chlorkowe, hiperpolaryzuje postsynapt, i hamuje uwalnianie ach do szczeliny- odwracalne zahamowanie przewodnictwa nerw-miesn, porazenie m. robakow- z kalem, zakazenia oblymi- glista i owsik |
PIPERAZYNA DZIALANIA NIEPOZADANE |
Wymioty, biegunka, bole brzucha, zawroty, OUN (drgawki), NIE u padaczki, niewydolnosci nerek, kobiet w ciazy |
DIETYLKARBAMAZYNA |
Pochodna piperazynowa, usuniecie filarii z narzadow limfatycznych przez odsloniecie antygenow, zaburzenie metabolizmu arachidonianu w pasozytach, dosutnie, po posilku, w postaci cytrynianu. Dobrze penetruje z wyj. tluszczu. Zwalczanie filarioz (Wuchereria |
DIETYLKARBAMAZYNA- DZIALANIA NIEPOZADANE |
bole glowy, nudnosci, wymioty, zawroty, jadlowstret, uwolnienie toksycznych bialek- (eozynofilia, goraczka, zaczerw skory, bole w klatce, miesni, stawow, leukocytoza bialkomocz, wylewy krwawe w siatkowce, encefalopatia), wuchereria lagodne, gorzej z brugi |
PIRANTEL, OKSANTEL |
Analogi tetrahydropirymidyny, nagly wyrzut ach i blok cholinoesterazy w zlaczu ner-miesn robakow- porazenie m i wydalenie z PP, zwalczaja dojrzale i niedojrzale, robaki oble (glista, owsik, tegoryjec) Dzialania nepozadane: Nudnosci, wymioty, biegunka, skurczowe bole brzucha, zawroty, zaburzenia zasypiania, goraczka, zaczerw, uszk watroby. Nie u kobiet w ciazy i nie z uszk watroby |
NIKLOZAMID |
POCHODNA salicylamidu, uposledza fosforylacje oksydatywna. -- Oderwanie sie skoleksu tasiemca od sciany jelita- nieodwr uszkodzenia proksymalnego odcinka pasozyta. Zwieksza uwalnianie jaj (nie zwalcza)- w razie infekcj Taenia solium moze sprzyjac wyst. wa |
NIKLOZAMID- NIEPOZADANE |
PP- nudnosci wymioty, biegunka, Po nim trzeba przeczyszczajacy, nie ALKOHOL |
LEWAMIZOL |
PODObny do nikotyny, poraza zlacze nerw- miesn robakow. Wlasciwosci immunomodulujace, rzadko w glistnicy. Niepozadane: PP , zawroty wysypka, w duzych dawkach efekty podobne do nikotyny. b. rzadko encefalopatia. |
IWERMEKTYNA |
`Pochodna awermektyny - streptomycec avermitis. Otwieraa kanaly chlorkowe (wystepuja tylko w robakach), aktywuje rec nikotynowe w zlaczu pasozyta, nasila aktywnosc rec dla GABA. Doustnie, dobrze do tkanek, ONchocerkoza, rokabi oble (tegoryjec, owsik, glis |
IWERMEKTYNA- NIEPOZADANE |
Przy oblych- zawroty, nudnosci, wymioty, zaczerw, skory, bole brzucha. Ochocerkoza- reakcja Mazottiego przez rozpad filarii (goraczka, bole glowy, sennosc, zawroty, oslabienie, zaczerw, swiad, bole stawow i miesci, spadek ctk, tachykardia, obrzeki konczyn |
BITIONOL |
HAMUJE FOSFORYLACJE oksydatywna w pasozytach. Zwalcza przywry, przeciwbakt, w fascjolozie i paragonimozie, msc w tradziku. Niepozadane: nudnosci, wymioty, biegunka, bole brzucha, po tyg zaczerw skory, stan podgoraczk, bole glowt - rozpad, |
METRIFONAT |
Fosfoorganiczny- hamuje cholinesteraze przywry Schistosoma Haematobium (NIE na japonicum i mansoni). Porazenie miesni, przesuniecie z krwia z splotow zylnych pech. moczowego do naczyn plucnych- eliminacja przez u. immuno. Nie zwalcza przywr- moga byc wyda |
METRIFONAT- NIEPOZADANE |
Przejsciowe (do 12h)- cholinergiczne- nudnosci, wymioty, biegunka, bole brzucha, poty, zwroty, skurcz oskrzeli. Nasila akt. zwiazkow blokujacych cholinesteraze, Nie w ciazy |