|
100. PERICULUM EST EMPTORIS |
|
100. Ryzyko ponosi nabywca |
|
102. POENA CONSTITUITUR IN EMENDATIONEM HOMINUM. |
|
102. Kara jest ustanawiana w celu poprawy/poprawiania ludzi. |
|
103. POENA EX DELICTO DEFUNCTI HERES TENERI NON DEBET |
|
103. Kara za przestępstwo popełnione przez zmarłego/testatora nie może obciążać jego dziedzica. |
|
104. PRIOR TEMPORE, POTIOR IURE |
|
Pierwszy w czasie, lepszy w prawie. |
|
105. QUI CURAT, NON CURATUR |
|
Kto sam podlega opiece, nie może jej sprawować nad inną osobą |
|
106. QUI IURE SUO UTITUR, NEMINEM LAEDIT |
|
Kto nie przekracza przyslugującego mu prawa, nie narusza prawa drugiego. |
|
107. QUI MUNUS PUBLICE MANDATUM ACCEPTA PECUNIA RUPERUNT, CRIMINE REPETUNDARUM POSTULANTUR. |
|
107. Dopuszcza się zdzierstwa ten, kto sprawując funkcję publiczną, przyjmuje pieniądze od zainteresowanych. |
|
108. QUI TESTAMENTO HERES INSTITUITUR, IN EODEM TESTAMENTO TESTIS ESSE NON POTEST |
|
Kto jest w testamencie dziedzicem, nie moze być swiadkiem tego testamentu. |
|
109. QUOD AD IUS NATURALE ATTINET, OMNES HOMINES AEQUALES SUNT |
|
Zgodnie z prawem naturalnym wszyscy ludzie są równi. |
|
110. QUOD ARRAE NOMINE DATUR, ARGUMENTUM EST EMPTIONIS ET VENDITIONIS CONTRACTAE |
|
To co daje się pod nazwą zadatku stanowi dowód zawarcia umowy kupna sprzedaży |
|
111. QUOD AB INITIO VITIOSUM EST, NON POTEST TRACTU TEMPORIS CONVALESCERE |
|
To co od początku wadliwe , nie może zostac uzdrowione na skutek upływu czasu |
|
112. QUOT GENERATIONES TOT GRADUS |
|
Ile urodzeń, tyle stopni (pokrewieństwa). |
|
113. REFORMATIO IN PEIUS IUDICI APELLATO NON LICET |
|
Sedziemu apelacyjnemu nie mozna zmieniac wyroku na niekorzysć odwołującego się |
|
114. RES IUDICATA IUS FACIS INTER PARTES |
|
Rozstrzygniecie sądowe określa stan prawny istniejący miedzy stronami |
|
115. RES IUDICATA PRO VERITATE ACCIPITUR |
|
Prawomocny wyrok przyjmuje się jako prawdę |
|
116. RES NULLIUS CEDIT PRIMO OCCUPANTI |
|
Rzecz niczyja przypada temu kto pierwszy objął ją w posiadanie |
|
117. REUS IN EXPECTIONE ACTOR EST |
|
Pozwany w zakresie zarzutu procesowego staje się dowodem |
|
118. SALUS POPULI SUPREMA LEX ESTO |
|
Dobro publiczne winno być najwyższym prawem. |
|
119. SATIUS ENIM ESSE IMPUNITUM RELINQUI FACINUS NICENTIS QUAM INNOCENTEM DAMNARI |
|
119. Lepiej pozostawić bezkarnym występek złoczyńcy, niż skazać niewinnego |
|
120. SCIRE LEGES NON HOC EST VERBA EARUM TENERE, SED VIM AC POTESTATEM |
|
120. Znać ustawy, to nie znaczy trzymać się ich słów, lecz rozumieć ich sens i znaczen |
|
121. SECUNDUM NATURAM EST COMMODA CUIUSQUE REI EUM SEQUI, QUEM SEQUENTUR INCOMMODA |
|
121. Naturalne jest, aby ten czerpał korzyści z rzeczy, kto ponosi związane z nią ciężary. |
|
122. SEMEL HERES, SEMPER HERES |
|
Kto raz zostanie dziedzicem jest nim na zawsze |
|
123. SENSUM, NON VERBA SPECTAMUS |
|
patrzymy na sens, nie na słowa |
|
124. SENTENTIA FACIT IUS INTER PARTES |
|
wyrok tworzy prawo między stronami |
|
125. SEPARATA ESSE DEBET POSSESSIO A PRIOPRIETATE |
|
Posiadanie winno być odrożnione od własności |
|
126. SERVITUS IN FACIENDO CONSISTERE NEQUIT |
|
służebność nie moze polegac na działaniu |
|
127. SERVITUS SERVITUTIS ESSE NON POTEST |
|
nie może istnieć słuzebność na służebnosci |
|
128. SERVITUTIBUS CIVILITER UTENDUM EST |
|
słuzebnosc nalezy wykonywać oględnie, najmniej uciążliwie dla właściciela |
|
129. SERVITUTIS CAUSA DEBET ESSE PERPETUA |
|
Przyczyna użyczenia służebności powinna być trwała |
|
130. SI IN IUS VOCATO, ITO! |
|
Jeśli zostałeś wezwany przed sąd, idź ! |
|
S131. PECIES PERIT EI, CUI DEBETUR. |
|
131. Rzecz oznaczona indywidualnie przypada temu, komu się należy. |
|
suumum ius summa iniuria |
|
najwyższe prawo może stać się najwyższym bezprawiem |
|
superficies solo cedit |
|
133. To, co jest na powierzchni przypada gruntowi. |
|
testi unnus, testis nullus |
|
jeden świadek , zaden świadek |
|
ubi ius, ibi remedium |
|
gdzie prawo, tam lekarstwo |
|
ubi ius incetrum, ibi ius nullum |
|
gdzie prawo jest niepewne tam nie ma prawa |
|
138. UTILITAS PUBLICA PRIVATAE PRAEFERRI DEBET |
|
dobro ogółu powinno być stawiane przed dobrem prywatnym |
|
139. VIM VI REPELLERE LICET |
|
siłę wolno odeprzeć siłą |
|
141. AB HEREDE OBLIGATIO INCIPERE NON POTEST |
|
zobowiązanie nie moze rozpoczynać sie od osoby dziedzica |
|
142. CASUM SENTIT DOMINUS |
|
142. Właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia przypadkowego, powodującego uszkodzenie lub zniszczenie rzeczy. |
|
143. CONFESSIO EST REGINA PROBATIONUM |
|
przyznanie jest królową dowodów |
|
144. DA MIHI FACTUM, DABO TIBI IUS |
|
podaj mi fakty a ja podam Ci prawo. |
|
145. DOMINUS SOLI EST DOMINUS COELLI ET INFERORUM |
|
właściciel gruntu jest właścicielem nieba i podziemii |
|
146. ERRANTIS NULLA VOLUNTAS EST |
|
działając pod wpływem błędu nie wyraża się woli |
|
147. INVITUS AGERE NEMO COGITUR |
|
Nikogo nie można zmusić do wszczęcia procesu wbrew jego woli |
|
148. MALITIA SUPPLET AETATEM |
|
natężenia zła uzupełnia wiek |
|
ne eat iudex ultra petita paartium |
|
niech sędzia nie wychodzi poza ządania stron |
|
150. NEMO TENETUR SE IPSUM ACCUSARE |
|
nikogo nie można zmusic do oskarżania samego siebie |
|
152. POEMA MAIOR ABSORBET MINOREM |
|
kara cięższa pochłania lżejszą |
|
153. PRETIUM IN NUMERATE PECUNIA COUSISTERE DEBET |
|
cena powinna być wyrażona w money |