16. CONTRACTUS AB INITIO VOLUNTATIS EST, EX POST FACTO NECESSITATIS.

16. Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, ale jego wykonanie przymusowe.

17. CONVENTIO OMNIS INTELLEGITUR REBUS SIC STANTIBUS / REBUS SIC STANTIBUS OMNIS PROMISSIO INTELLEGITUR.

17. Każda umowa jest pojmowana, jako obowiązująca tylko w danych, oznaczonych warunkach.

18. CRIMINA MORTE EXTINGUUNTUR

18. art. 17 §1 KPK

Przestępstwa ulegają wymazaniu przez śmierć sprawcy.

19. DIES INTERPELAT PRO HOMINE

19. art. 476 KC

Termin wzywa za człowieka

20. DOLUS NON PRAESUMITUR.

20. Złego zamiaru nie domniemuje się

21. DOLUS SEMPER PRAESTATUR.

21. Za podstęp zawsze się odpowiada

23. EI INCUMBIT PROBATIO QUI DICIT NON QUI NEGAT

23. art. 6 KC

Ciężar przeprowadzenia dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, co zaprzecza.

24. EIUS EST TOLLERE LEGEM, CUIUS EST CONDERE.

24. Ten może uchylić ustawy, co może je uchwalać.

25. ET NON FACERE, FACERE EST.

25. art. 353 §2 KC

Powstrzymanie się od działania jest także działaniem.

26. GENUS PERIRE NON CENSETUR

26. art. 357 i 479 KC

Uważa się, że gatunek nie ginie.

27. HEREDITAS EST SUCCESSIO IN UNIVERSUM IUS, QUOD DEFUNCTUS HABUERIT.

art.922 KC

27. Dziedziczenie jest wejściem w ogół praw, jakie posiadał zmarły.

28. HEREDITAS VIVENTIS NON DATUR.

28. Nie przyznaje się spadku po żyjącym.

29. HOMINUM CAUSA OMNE IUS CONSTITUTUM SIT.

29. Wszelkie prawo powinno być ustanawiane ze względu na (prawa) człowieka.

30. IN QUOD INTEREST NON SOLUM EX DAMNO DATO CONSTAT, SED ETIAM EX LUCRO CESSANTE.

art. 361 kc

30.

Przy szacowaniu wysokości odszkodowania bierze się pod uwagę nie tylko wyrządzoną szkodę, lecz także utracony zysk.

31. IGNORANTIA IURIS NOCET, IGNORANTIA FACTI NON NOCET.

31. Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktów nie szkodzi.

32. IMPOSSIBLIUM NULLA OBLIGATIO EST

.

Zobowiązanie do świadczenia rzeczy niemożliwych jest nieważne

33. IN CONVENTIONIBUS CONTRAHENTIUM VOLUNTAS POTIUS QUAM VERBA SPECTANDA SUNT

art.

33. 65 KC

Przy zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron, niż ich słowa.

34. INDIGNO AUFERTUR HEREDITAS.

art. 928 i 929 KC

Niegodnemu odbiera się spadek.

35. IN DUBIO PRO REO

Sprawy wątpliwe należy rozstrzygać/orzekać na korzyść pozwanego.

36. IN PARI CAUSA MELIOR EST CONDITIO POSSIDENTIS.

W równej sytuacji lepsza jest systuacja posiadacza

37. IN POENAM HERES NON SUCCEDIT

art.922 KC

Dziedzic/Spadkobierca nie dziedziczy kary nałożonej na spadkodawcę.

38. IN TESTAMENTIS PLENIUS TESTATORIS INTENTIONEM SCRUTAMUR.

art.

38. 948 KC

W testamencie należy badać zamiar spadkodawcy.

39. IURA NON IN SINGULAS PERSONAS, SED GENERALITER CONSTITUUNTUR

Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich

40. IURIS PRAECEPTA SUNT HAEC: HONESTE, VIVERE, ALTERUM NON LAEDERE, SUUM CUIQUE TRIBUERE.

40. Nakazy prawa są następujące: żyć uczciwie, nie szkodzić drugiemu, oddać każdemu, co mu się należy.

41. IURIS PRUDENTIA EST DIVINARUM ATQUE HUMANARUM RERUM NOTITIA, IUSTI ATQUE INIUSTI SCIENTIA.

41. Nauka prawa jest znajomością spraw boskich I ludzkich oraz wiedzą o tym, co sprawiedliwe, a co nie sprawiedliwe.

42. IUS CIVILE VIGILANTIBUS SCRIPTUM EST.

42. Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych.

43. IUS EST ARS BONI ET AEQUI.

43. Prawo jest sztuką stosowania tego, co dobre i słuszne.

44. IUS PUBLICUM PRIVATORUM PACTIS MUTARI NON POTEST.

Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych

45. IUSTITIA EST CONSTANS ET PERPETUA VOLUNTAS IUS SUUM CUIQUE TRIBUENDI.

45. Sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą/stałą wolą zagwarantowania każdemu jego praw.

46. LEGEM BREVEM ESSE OPORTET.

Ustawa powinna być zwięzła

47. LEGES AB OMNIBUS INTELLEGI DEBENT.

Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich.

48. LEGES BONAE EX MALIS MORIBUS PROCREANTUR.

Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów

49. LEGES OMNIUM SALUTEM SINGULORUM SALUTI ANTEPONUNT

Ustawy przedkładają dobro ogółu nad dobro jednostek.

50. LEX LEGE TOLLITUR

Ustawę uchyla się ustawą.

Łacina
Języki - łacina (poziom średnio zaawansowany)