|
Orlistat |
|
hamuje lipazę trzustkową (30% spożytych tłuszczów się nie wchłania) |
|
DN orlistatu |
|
gazy jelitowe, stolce tłuszczowe, nietrzymanie kału, nudności,wymioty, zaburzenia glikemii niedobór ADEK ryzyko zapalenia wątroby o ciężkim przebiegu |
|
Przeciwskazania do orlistatu |
|
zespół złego wchłaniania ciąża kat. B karmienie piersią cholestaza |
|
Sibutramina |
|
zawieszony, bo wzrost ryzyka incydentów SN RI 5HT,NA i DA, zwiększa termogenezę DN: bezsenność, bóle głowy, suchość w ustach, anoreksja, podwyższone ciśnienie krwi, tachykardia, drgawki, zaparcia, uderzenia gorąca |
|
Rimonabant |
|
inhibitor receptora CB1 działania ośrodkowe: spadek apetytu działania obwodowe: spadek apetytu w ukł.pokarmowym, spadek obwodu pasa, spadek insulinooporności, spadek TG, wzrost HDL, wzrost adiponektyny, wzrost tolerancji glukozy zawieszenie pozwolenia, bo ciężkie zap.psychiczne: depresja, niepokój, zachowania agr |
|
Nowe leki |
|
naltrekson/bupropion liraglutyd (analog GLP-1 DN: zap. trzustki, pęcherzyka żółciowego, nerek, zwiększenie częstości akcji serca, myśli samobójcze p-wsk: choroby tarczycy też w wywiadzie, nowotwór tarczycy |
|
Leki zmniejszające masę ciała |
|
akarboza metformina hormony tarczycy fluoksetyna zonisamid roflumilast |
|
Leki zwiększające masę ciała |
|
neuroleptyki: chlorpromazyna, haloperydol, kwetiapina, olanzapina, klozapina, rysperydon lit, karbamzepina, kw.walproinowy, gabapentyna GKS insulina i pochodne sulfonylomocznika TLPD, IMAO, paroksetyna, mirtazapina leki adrenolityczne i przeciwhistaminowe |
|
statyny naturalne |
|
Lowastatyna Symwastatyna Prawastatyna |
|
statyny syntetyczne |
|
Atorwastatyna Rozuwastatyna Fluwastatyna |
|
statyny lipofilne |
|
atorwastatyna fluwastatyna symwastatyna lowastatyna |
|
statyny hydrofilne |
|
rozuwastatyna prawastatyna |
|
działanie przeciwosteoporotyczne |
|
wzrost syntezy białka morfogenezy kości BMP-2 symwastatyna cerywastatyna lowastatyna |
|
działanie przeciwotępienne |
|
lowastatyna prawastatyna |
|
Leki prekursorowe |
|
Lowastatyna Symwastatyna |
|
DN statyn |
|
częste: wzrost AT, ze str. przewodu pokarmowego sporadyczne: MIOPATIE I RABDOMIOLIZA, wypadanie włosów, zapalenie wątroby, trzustki i te wszystkie alergiczne +zaburzenia pamięci, snu, funkcji seksualnych, depresja, śródmiąższowe choroby płuc (lipofilne, alternatywa: hydrofilne) |
|
Co kontrolować w terapii |
|
AT (3x norma stop) objawy miopatii lub 5x norma stop gdy nn |
|
Leki zwiększające złe frakcje lipoprotein |
|
beta-adrenolityki retinoidy tiazydy estrogeny alkohol |
|
Statyny |
|
działają na HMG-CoA spadek: LDL,TG,TC, VLDL wzrost: HDL |
|
zasada Robertsa |
|
każde podwojenie dawki statyn zmniejszenie LDL o 7% |
|
Działanie pjelotropowe statyn |
|
stymulują syntazę NO, stymulują wydz.NO przez śródbłonek, hamuje wytw. endoteliny 1, zmniejszają syntezę inhibitora aktywatora plazminogenu, stymulują syntezę aktywatora plazminogenu, hamująsyntezę czynnika tkankowego, hamują przemianę protrombiny w tromb |
|
Statyny interakcje |
|
nie stosować z gemfibrozilem bo znacznie zwiększa ryzyka miopatii przez hamowanie glukuronidazy, CYP2C8 i CYP2C9 nie z cyklosporyną, erytromycyną, rytonawirem i ketokonazolem nie w ciężkich infekcjach i operacjach wzrost pochodnych kumaryny |
|
P/wskazania do statyn |
|
choroba wątroby porfiria ciąża, karmienie piersią (kat.X) dzieci <20 rż (z wyj. rodzinnych hch) utrzymujący się wzrost AT 3x norma |
|
Fibraty |
|
dużo lepiej wchłaniane z p.pok, bardziej wyd. przez nerki działają na PPARalfa spadek: TG, TC, ApoB, fibrynogenu,VLDL, Lp(A) zmienny wzrost: HDL, ApoA, lipazy lipoproteinowej zmienny wpływ na LDL klofibrat fenofibrat ciprofibrat gemfibrozil bezafibrat |
|
Plejotropowe działanie fibratów |
|
spadek fibrynogenu, nasilenie fibrynolizy, spadek ekspresji inhibitora aktywatora plazminogenu, poprawa tolerancji glukozy, spadek st. kw. moczowego, działanie p/zapalne |
|
Wskazania do terapii statyna+fibrat |
|
cięzkie ryzoko SCORE cukrzyca+zespół metaboliczny ciężka hipertriglicerydemia i triglicerydemia rodzinna dysbetalipoproteinemia rodzinna hiperlipidemia mieszana |
|
DN fibratów |
|
z p. pokarmowego zmiany skórne, wypadanie włosów impotencja wzrost litogenności żółci i ryzyka kamicy grypopodobny zespół mięśniowy (gemfibrozil+ statyna) bezsenność wzrost AT |
|
p/wskazania do fibratów |
|
niewydolność nerek, wątroby niedoczynność tarczycy wiek < 10lat ciąża i karmienie (kat.C) choroby pęcherzyka żółciowego hipoalbuminemia |
|
trzeba kontrolować w terapii fibratami |
|
AT, CK, czas PT, tarczyca przed terapią statyna wieczorem, fibrat rano małe dawki w nn |
|
Ezetymib |
|
Zmniejsza wchłanianie cholesterolu i sitosteroli w jelicie DN:ciąża, karmienie (kat.C), wiek<10rż, choroby wątroby lub dziwny wzrost AT, FIBRATY |
|
Kwas nikotynowy |
|
hamuje lipolizę w adipocytach i estryfikację cholesterolu spadek: VLDL, LDL, TG, Lp(a) wzrost: HDL hamuje lipolityczny wpływ GKS, hormonu wzrostu i amin katecholowych rozszerza naczynia |
|
DN kwasu nikotynowego |
|
świąd skóry, zaczerwienienie skóry, uderzenia gorąca, acanthosis nigricans, z p.pok, zaburzenia tolerancji glukozy, wzrost st.kwasu moczowego, rozszerzenie naczyń i tachykardia |
|
Żywice jonowymienne |
|
Choleseweram Kolestyramina Kolestipol spadek:LDL, wzrost HDL i TG i VLDL nie w homozygotycznej hipercholesterolemii rodzinnej |
|
Wskazania do stosowania |
|
w chorobie wieńcowej w hipercholesterolemii w podwyższonym LDL w skojarzeniu ze statyną w częściowej niedrożności dróg żółciowych w pierwotnej żółciowej marskości wątroby w świądzie skóry w zespole jelita drażliwego |
|
DN żywic |
|
nasilenie triglicerydemii z p.pok krwawienia (niedobór wit.K) kwasica hiperchloremiczna w nn spadek wchłaniania innych leków z p.pok |
|
P-wskazania do żywic |
|
dysbetalipoproteinemia rodzinna hipertriglicerydemia choroba wrzodowa, zaparcia, żylaki załkowita niedrożność dróg żółciowych ale... OK w ciąży z suplementacją kw. foliowego |
|
kwasy omega-3 |
|
DHA, EPA, alfa-linolenowy obniżają TG i działają przeciwzakrzepowo, obniżają ciśnienie i częstość serca, korzystne działanie hemostatyczne |