rasa europeidalna (biała) |
skóra od jasnej (Skandynawowie) do śniadej (Hindusi); pierwotnie zasiedlali Europę, Afrykę Północną, Bliski Wschód, Inie |
rasa mongoloidalna (żółta) |
obszary pochodzenia: Azja Północna i Wschodnia, tubylcza ludność obu Ameryk (Indianie) |
rasa negroidalna (czarna) |
pierwotnie zamieszkiwała Afrykę Południową i Środkową, Australię (Aborygeni) |
metysi |
mieszańcy rasy białej i żółtej |
mulaci |
mieszańcy rasy czarnej i białej |
zambosi |
mieszańcy rasy czarnej i żółtej |
rasa europejska (biała) |
Europa, Afryka Północna, Azja Południowo-Zachodnia |
rasa indyjska (biała) |
Indie, Pakistan |
rasa azjatycka (żółta) |
Azja Wschodnia: Chiny, Japonia, Korea Północna i Południowa |
amerykańska (żółta) |
Indianie obu Ameryk |
polinezyjska (żółta) |
Polinezja, Mikronezja |
afrykańska (czarna) |
Afryka na południe od Sahary |
australijska (czarna) |
Australia |
melanezyjska (czarna) |
Nowa Gwinea, wyspy zachodniego Pacyfiku |
języki germańskie (rodzina indoeuropejska) |
angielski, niemiecki, duński, szwedzki, norweski, niderlandzki, islandzki |
występowanie języków germańskich |
Europa Północna i Zachodnia |
języki celtyckie (rodzina indoeuropejska) |
szkocki, irlandzki |
występowanie języków celtyckich |
Europa Zachodnia |
języki romańskie (rodzina indoeuropejska) |
włoski, francuski, hiszpański, portugalski, rumuński, kataloński |
występowanie języków romańskich |
Europa Południowa |
języki słowiańskie (rodzina indoeuropejska) |
polski, rosyjski, białoruski, ukraiński, chorwacki, serbski, czeski, słowacki |
występowanie języków słowiańskich |
Europa Środkowa, Wschodnia i Południowo-Wschodnia |
języki bałtyckie (rodzina indoeuropejska) |
litewski, łotewski |
występowanie języków bałtyckich |
wschodnie wybrzeże Bałtyku |
języki irańskie (rodzina indoeuropejska) |
perski, tadżycki, afgański, osetyjski |
występowanie języków irańskich |
Azja Południowo-Zachodnia |
języki indyjskie (rodzina indoeuropejska) |
hindi, urdu, pendżabski, nepalski, cygański |
występowanie języków indyjskich |
Azja Południowa |
języki pozostałe (rodzina indoeuropejska) |
albański, grecki, ormiański |
występowanie języków pozostałych |
Europa Południowa i Kukaz |
największy prym wśród języków (45%) wiodą: |
angielski, francuski, hiszpański, portugalski |
języki ugrofińskie (uralska rodzina językowa) |
fiński, estoński, węgierski |
rodzina chińsko-tybetańska |
chiński |
rodzina chamito-semicka |
arabski |
rodzina kongo-saharyjska |
suahili, zulu |
rodzina ałtajska |
turecki, mongolski, mandżurski |
Szwajcaria |
cztery języki urzędowe: niemiecki, francuski, włoski, retoromański |
Belgia |
trzy języki urzędowe: francuski, niemiecki, niderlandzki |
Nigeria |
urzędowy: angielski |
oficjalne języki ONZ |
angielski, chiński, rosyjski, francuski, hiszpański, arabski |
trzy gałęzie chrześcijaństwa |
katolicyzm, protestantyzm, prawosławie |
chrześcijaństwo |
Europa, Ameryki, Australia, Nowa Zelandia, Filipiny |
islam |
prorok Mahomet, bóg Allah, , nurty sunnizm i szyizm, święte miejsce: Mekka w Arabii Saudyjskiej |
występowanie islamu |
Arabowie w Północnej Afryce i na Bliskim Wschodzie, mieszkańcy Turcji, Iranu, Pakistanu, Bangladeszu, Indonezji, Malezji i ludy środkowej Azji |
hinduizm |
najważniejsze bóstwa: Brahma Wisznu i Siwa, reinkarnacja, Ganges, święte miasto Waranasi |
występowanie hinduizmu |
Indie |
buddyzm |
Budda, nirwana, Bodh Gaja w Indiach - miejsce medytacji Buddy |
występowanie buddyzmu |
Południowo-Wschodnia Azja, Chiny, Mongolia, Indie |
konfucjanizm |
Konfucjusz, budowanie idealnego społeczeństwa i pokoju na świecie, Qufu ze świątynią Konfucjusza |
występowanie konfucjanizmu |
Chiny |
judaizm |
Abraham, Jahwe, który ma zesłać Mesjasza, żydzi, Ściana Płaczu w Jerozolimie |
występowanie judaizmu |
Izrael |
ateiści |
znaczny odsetek w Szwecji, Czechach, Japonii, Rosji |
ekumena |
obszar stale zasiedlony i gospodarczo wykorzystywany |
bariery |
termiczna, wodna, świetlna, wysokościowa, geomorfologiczna(rzeźba terenu) |
anekumena |
obszar niezamieszkały (obecnie: Antarktyda, wyspy Arktyki, fragmenty pustyń i obszary wysokościowe) |
subekumena |
obszar częściowo zamieszkały (tereny półpustynne, suche stepy) |
zamieszkuje 50% ludności świata |
200km pasa nadmorskiego, który stanowi 26% powierzchni lądowej |
obszary największej koncentracji ludności (Azja Wschodnia i Południowa): |
Chiny, Indie, Japonia, Wietnam |
obszary największej koncentracji ludności(Europa): |
kraje Beneluxu, południowo-zachodnia część Niemiec, północne Włochy |
obszary największej koncentracji ludności(Ameryka Północna): |
wschodnie i zachodnie wybrzeże Stanów Zjednoczonych, wschodnie wybrzeża Brazylii i Argentyny (Rio de Janeiro, Sao Paulo, Buenos Aires) |
obszary największej koncentracji ludności(Ameryka Środkowa): |
zespół miejski Meksyku |
obszary największej koncentracji ludności (Afryka: |
delta Nilu, obszar wzdłuż doliny Nilu po Wyżynę Abisyńską oraz wybrzeże Zatoki Gwinejskiej, ujście Nigru |
wskaźnik gęstości zaludnienia |
liczba ludności na jednostkę powierzchni (km2) |
średnia gęstość zaludnienia na świecie 2007r |
49 osób na kilometr kwadratowy |
średnia gęstość zaludnienia, Azja |
126os/km2 |
średnia gęstość zaludnienia, Europa |
32os/km2 |
średnia gęstość zaludnienia, Afryka |
23os/km2 |
średnia gęstość zaludnienia, Ameryka Pn. |
16os/km2 |
średnia gęstość zaludnienia, Ameryka Pd. |
28os/km2 |
średnia gęstość zaludnienia, Australia i Oceania |
4os/km2 |
średnia gęstość zaludnienia, Monako |
15,1 tys os/km2 |
średnia gęstość zaludnienia, Singapur |
7,3 tys os/km2 |
średnia gęstość zaludnienia, Watykan |
1,9 tys os/km2 |
pana europejskie o dużej gęstości zaludnienia |
Holandia, Belgia, Wielka Brytania, Niemcy (pow. 200os/km2) |
kraje o najmniejszej gęstości zaludnienia |
Mongolia, Namibia, Botswana, Australia, Surinam, Islandia (poniżej 3os/km2) |
gęstość zaludnienia: Finlandia, Norwegia |
15os/km2 |
najwyższy wskaźnik feminizacji w Polsce |
województwo łódzkie (110) |
ludność Polski |
ok 40mln |
struktura zatrudnienia |
rolnictwo 13%, przemysł 25%, usługi 62% |
mniejszości etniczne |
nie posiadają własnego państwa (Romowie, Łemkowie, Tatarzy) |