Społeczeństwo

zbiorowość ludzi,która stanowi względnie autonomiczną i zamkniętą całość;łączy ją te same pragnienia,cele,narodowość.

Człowiek

jest istotą społeczną ponieważ jego rozwój jest nierozerwalnie związany ze społeczeństwem(realizuje potrzeby,zdobywa wiedzę,pożywienie itp),oddziałuje na otaczającą go rzeczywistość.

socjologia

nauka,której celem jest badanie prawidłowości życia społecznego i jego rozwoju.

proces socjalizacj

obejmuje:umiejętności niezbędne do życia np.porpzumiewanie się;ideały reguły i normy postępowania;wartości oraz symbole;role społ.

fazy socjalizacji

pierwotna-dzieciństwo,wtórna-odbywa się w późniejszym czasie i trwa do końca życia,jednostka kształtuje się pod wpływem instytucji społecznych,na tym etapie człowiek spotyka wielu różnych ludzi.

funkcje socjalizacji

jest mechanizmem tworzenia kultury;przejmuje dziedzictwo kulturowe pokoleń, przez co nie musi zaczynać wszystkiego od nowa;zapewnia utrzymanie poprzez wpajanie jednostce obowiązujących norm społecznych.

rola społeczna

zespół obow. i praw związanych z pozycją jaką zajmuje jednostka w społ.

konflikt ról

wywołany jest odgrywaniem wielu ról jednocześnie i powodują konflikt-sprzeczność zachowań(np.adwokat broni mordercy w sądzie).grupa społeczna

grupy społeczne

małe lub duże;pierwotne(członek grupy z braku wyboru) lub wtórne(własny wybór);formalne lub nieformalne;zamknięte lub otwarte.rodzina-mała pierwotna grupa społeczna składająca się z rodziców dzieci,krewnych i powinowatych.

funkcje rodziny

zaspokajanie potrzeb członków(pożywienie);reprodukcja gatunku;wychowanie dzieci;ochrona zdrowia i wsparcie emocjonalne;regulacja zachowań seksualnych w społeczeństwie.

norma społeczna

uznawana przez większość członków społeczeństwa lub danej grupy zasady która określa społecznie akceptowane i nieakceptowane zachowania w sytuacji,normy społeczne określają zasady sprawiedliwego życia społecznego.

mechanizmy norm spł.

prawo,zwyczaje i obyczaje.

konformizm

-dostosowanie własnego zachowania i myślenia do innych członków grupy.

rodzaje zachowań konformistycznych

uleganie,interakcja (utożsamianie),internalizacja(uwewnętrznienie).

oportunista

osoba postępująca adekwatnie w danej syt., mając na celu własne korzyści.nonkonfornista-osoba sprzeciwiająca się bezkrytycznemu uleganiu.

zmiana społeczna

jest skutkiem działań człowieka na wyzwanie ze strony otoczenia.

kontrola społeczna

system nakazów,zakazów,sankcji służących do utrzymania ładu społecznego.

zmiany społeczne

konformizm,innowacja,wycofanie,bunt,ucieczka.

naród

w rozumieniu etniczno-kulturowym to wspólnota ludzi związanych wspólną kulturą.

nacjonalizm

postawa społeczna i polityczna uznająca naród za najwyższe dobro.

szowinizm

głosi solidarność wszystkich grup społ. odnosząc się z pogardą(wrogość) do innych.

patriotyzm

postawa szacunku,umiłowania,oddania własnej ojczyźnie.

ksenofobia

lęk w stosunku do cudzoziemców.

rasizm

przejawianie postawy wyższości jednej rasy od drugiej.

kosmopolityzm

pogląd negujący wszystkie podziały kulturowo-polityczne i terytorialne.

mniejszości narodowe

grupy społeczne charakteryzujące się odrębną tradycją,zwyczajami i obyczajami.

kultura narodowa

ogół norm tradycji , wierzeń uznawanych za własne.

mniejszość etniczna

grupa ludzi z poczuciem odrębności kulturowej niedążąca jednak do uzyskania własnej organizacji politycznej(państwa).

mniejszość narodowa

grupa mniej liczebna od pozostałej ludności państwa,posiada świadomość narodową.

ruchowość pozioma

ten sam poziom lecz inne uwarunkowania( np.zawodowa-miejsce pracy),

ruchowość pionowa

awans(przemieszczanie się z warstwy niższej do wyższej),degradacja(z warstwy wyższej do niższej)ruchliwość: międzypokoleniowa/wewnątrzpokoleniowa(obejmuje jedno lub wiele pokoleń)

WOS na 1-szy sprawdzian
Przedmioty humanistyczne - wos (poziom podstawowy)