to zespół wyższych funkcji poznawczych, które umożliwiają planowanie, inicjowanie i kierowanie nastawionym na cel działaniem w sposób zorganizowany i przemyślany

• egocentryzm bezpośredni

• egocentryzm pośredni

wyjaśnianie zjawisk zgodnie z modelem własnego działania

„Słońce zachodzi, bo dziecko idzie spać”

przypisywanie swojego sposobu widzenia świata rzeczom nieożywionym (animizm)

i zwierzętom (antropomorfizm) oraz przekonanie, że cały świat został skonstruowany przez człowieka

„Ludzie wykopali jeziora, zasadzili kamienie, które urosły i stały się górami”

• okres zewnętrzny (do 5 r.ż.)

• okres umysłowy (od 7 r.ż.)

• okres refleksyjny (9-11 r.ż.)

wiedza o emocjach dotyczy głównie publicznie dostępnych aspektów przeżyć emocjonalnych, takich jak źródła sytuacyjne, widoczna ekspresja czy okoliczności zdarzeń

to dostrzeganie wewnętrznego charakteru przeżyć emocjonalnych, ich związku z innym stanami mentalnymi (takimi jak pragnienia i przekonania) oraz różnicy między emocjami przeżywanymi a okazywanymi

to rozumienie refleksyjnej natury emocji, odkrycie możliwości jednoczesnego przeżywania różnych stanów emocjonalnych (także ambiwalentnych), możliwości regulacji emocjonalnej oraz wpływu rozumowania moralnego na emocje

przygotowania dziecka do opanowania elementarnych kompetencji szkolnych (czytania i pisania)

wrażliwym na znaki, ich istotę i znaczenie w procesie komunikowania się ludzi oraz gotowym do odnoszenia korzyści ze wskazówek otoczenia dotyczących opanowania umiejętności czytania i pisywania

• gotowość psychomotoryczna

• gotowość słownikowo-pojęciowa

• gotowość emocjonalno-motywacyjna

płynne poruszanie się; sprawność manualna; wymawianie wszystkich głosek; dokonywanie analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej; koncentrowanie się na zadaniu; praw. rozwinięte zdolności pamięciowe; orientacja w schemacie ciała; dobra koordynacja wzroko-ruch

bogaty zasób słów; używanie słów adekwatnie do sytuacji; operacja posiadanym słownictwem; wyrażanie myśli za pomocą słów, dokonywanie ich klasyfikacji; wyciąganie wniosków, uogólnianie; poprawne posługiwanie się symbolami

wyrażanie adekwatnych do sytuacji stanów emocjonalnych; właściwe zachowanie się w grupie rówieśników; samodzielność w działaniu; podporządkowanie się poleceniom nauczyciela

znoszenie przykrych napięć; odraczanie gratyfikacji; nastawienie na poznanie, badanie i odkrywanie; samodzielne poszukiwanie rozwiązań trudności i różnych dróg działania

niestosowanie spontanicznie strategii

nieznajomość sposobów kierowania własną uwagą

najczęściej wiek przedszkolny

stosowanie strategii sporadycznie i niekonsekwentnie, nie zawsze wtedy, gdy wymaga tego sytuacja

trudności w zakresie kontroli poznawczej

początek wieku szkolnego

właściwe stosowanie strategii, ale brak poprawy efektywności i jakości wykonania

stosowanie strategii angażuje zbyt duże zasoby poznawcze

młodszy wiek szkolny, kolejne lata nauki

fizyczny, werbalny lub psychiczny atak na drugą osobę; dysproporcja sił między ofiarą a sprawcą; bezpośrednie nękanie; powtarzalność ataków agresji; wyraźny zamiar wywołania strachu lub skrzywdzenia kogoś; przyjemność czerpana przez sprawce z krzywdzenia

Jakie są cztery rodzaje zabaw w wieku przedszkolnym wymieniane ze względu na rodzaj aktywności i używane materiały?

• zabawy ruchowe

• zabawy konstrukcyjne

• zabawy tematyczne • gry dydaktyczne

Jakie cztery rodzaje zabaw wyróżniamy w wieku przedszkolnym według kryterium społecznego [Parten]?

• zabawy samotne

• zabawy równoległe

• zabawy wspólne • zabawy zespołowe

Jakie dwie postacie przybiera zabawa w okresie późnego dzieciństwa?

• zawansowane zabawy konstrukcyjne

• gry i zabawy z regułami